«Chainalysis» kompaniyasining so’nggi hisobotida kriptovalyuta xizmatlari 2025-yilda 2,17 milliard dollardan ortiq mablag’ yo’qotgani aniqlandi. Bu ko’rsatkich 2024-yilda o’g’irlangan umumiy miqdordan oshib ketdi. Bundan tashqari, 2025-yil eng yomon yil bo’lishi kutilmoqda.
Hisobotda o’g’irlangan mablag’larning ko’p qismi shaxsiy hamyonlarga hujumlar orqali olingani ta’kidlandi. Bundan tashqari, kripto egalari ustidan jismoniy zo’ravonlik ishlatish holatlari ham bu yil oshdi.
Kriptovalyuta jinoyati 2025-yilda yangi cho’qqilarga chiqdi
«Chainalysis» kompaniyasining 2025-yilgi Kripto Jinoyatlari Yil O’rtasi Yangilanishida, hali yilning yarmi tugamagan bo’lsa-da, 2025-yilning 2024-yildan ham yomonroq bo’lgani ta’kidlandi.
“2025-yilda o’g’irlangan mablag’lar faoliyati asosiy muammo sifatida ajralib turadi. Boshqa noqonuniy faoliyat turlari yilma-yil aralash tendensiyalarni ko’rsatgan bo’lsa-da, kriptovalyuta o’g’irliklarining ko’payishi ekotizim ishtirokchilari uchun darhol tahdid va sanoatning xavfsizlik infratuzilmasi uchun uzoq muddatli muammo hisoblanadi,” deyiladi hisobotda.
«Blokcheyn» ma’lumot platformasi 2022-yil xizmatlardan o’g’irlangan umumiy qiymat bo’yicha eng yomon yil bo’lib qolayotganini ochiqladi. Ammo, 2 milliard dollar o’g’irlangan mablag’ni to’plash uchun 214 kun kerak bo’lgan edi.
2025-yilda esa bu darajaga atigi 142 kunda erishildi. 2025-yil iyun oyi oxiriga kelib, yil boshidan beri o’g’irlangan qiymat 2022-yildagidan 17% yuqori edi.
Janjallar, rag pull sxemalari va kripto jinoyatlari uchun: Kriptoning qorong’u tomonini o’tkazib yubormang, muharrir Muhammad Shohidning Kripto Jinoyat Fayllariga obuna bo’ling, bu yerda.
«Chainalysis» kompaniyasi agar hozirgi tendensiyalar davom etsa, yil oxiriga kelib kripto xizmatlaridan o’g’irlangan mablag’lar 4,3 milliard dollardan oshishi mumkinligini taxmin qildi. Bu kriptovalyuta ekotizimida xavfsizlik va ishonchga katta tahdid soladi.
Shunga qaramay, hisobotda bu o’sishni keltirib chiqargan eng muhim hodisa 1,5 milliard dollarlik Bybit xakerlik hujumi ekanligi ta’kidlandi. Bu hujum Shimoliy Koreyaning Lazarus guruhi tomonidan amalga oshirilgan. Ushbu yagona hujum 2025-yilda xizmatlardan o’g’irlangan barcha mablag’larning taxminan 69% ni tashkil etdi.
“Ushbu mega-hujum Shimoliy Koreyaning kriptovalyuta operatsiyalari doirasida joylashgan bo’lib, ular rejimning sanksiyalarni chetlab o’tish strategiyalarida tobora markaziy o’rin egallamoqda. O’tgan yili, ma’lum bo’lgan Shimoliy Koreya bilan bog’liq yo’qotishlar 1,3 milliard dollarni tashkil etdi (shu paytgacha eng yomon yil), bu esa 2025-yilni ularning eng muvaffaqiyatli yili qilib qo’ydi,” deya qayd etdi «Chainalysis».
Kriptovalyuta o’g’irliklari tendensiyalari shaxslar uchun ortib borayotgan xavflarni ko’rsatmoqda
Katta miqyosdagi hujumlardan tashqari, bu yil hujumchilar e’tiborini individual foydalanuvchilarga qaratdi. Shaxsiy hamyonlarning buzilishi yil boshidan beri o’g’irlangan mablag’larning 23,35% ni tashkil etdi. «Chainalysis» ushbu buzilishlarda uchta asosiy tendensiyani kuzatdi.
Birinchidan, Bitkoin o’g’irliklari o’g’irlangan qiymatning katta qismini tashkil etadi. Ikkinchidan, buzilgan Bitkoin hamyonlaridan o’rtacha yo’qotishlar vaqt o’tishi bilan oshdi, bu esa hujumchilar yuqori qiymatli mablag’larni nishonga olayotganini ko’rsatadi. Uchinchidan, Bitkoin va EVM bo’lmagan tarmoqlar, masalan, Solanada qurbonlar soni oshdi.
Hisobotda ta’kidlanishicha, Bitkoin egalari boshqa tarmoq aktivlari egalari bilan solishtirganda kamroq nishonga olinadi. Ammo ular qurbon bo’lganda, yo’qotishlar ko’proq bo’ladi.
Bu tendensiya kripto qabul qilish darajasi yuqori bo’lgan mintaqalarda, masalan, Shimoliy Amerikada ayniqsa xavotirli. Bu mintaqa Bitkoin va altkoin o’g’irliklarida yetakchilik qiladi, Yevropa esa Efirium va barqaror tokenlar yo’qotishlarida yetakchi.
APAC (Osiyo-Tinch okeani mintaqasi) umumiy o’g’irlangan Bitkoin bo’yicha ikkinchi, Efirium bo’yicha esa uchinchi o’rinda turadi. MDH va Markaziy Osiyo (CSAO) altkoin va barqaror tokenlar qiymati bo’yicha ikkinchi o’rinda turadi.
“2025-yilda AQSh, Germaniya, Rossiya, Kanada, Yaponiya, Indoneziya va Janubiy Koreya eng ko’p qurbonlar soni bo’yicha yetakchi mamlakatlar ro’yxatida. Sharqiy Yevropa, MENA va CSAO esa 2024-yilning birinchi yarmidan 2025-yilning birinchi yarmigacha qurbonlar sonining eng tez o’sishini ko’rsatdi,” deyiladi hisobotda.
Ayni paytda, «Chainalysis» kripto egalari ustidan zo’ravonlik ishlatish holatlarining xavotirli tendensiyasini ham ta’kidladi. Zo’ravonlik ishlatish, ya’ni «wrench attacks», jismoniy zo’ravonlik yoki tahdidlar orqali qurbonlarni shaxsiy kalitlarni ochishga yoki aktivlarni o’tkazishga majburlashni anglatadi. Bu raqamli xavfsizlik choralarini chetlab o’tib, bevosita shaxsni nishonga olish orqali amalga oshiriladi.
BeInCrypto avvalroq kripto boylarining o’g’irlanishi haqida xabar bergan edi. Bu hodisalar Bitkoin narxining oshishi bilan chambarchas bog’liq edi. Qiziqarli tomoni shundaki, hisobotda ushbu hodisalar va Bitkoin narxi o’rtasidagi bog’liqlik ham ochib berildi.
“Bizning tahlilimiz ushbu zo’ravon hodisalar va Bitkoin narxining kelajakdagi o’rtacha harakati o’rtasida aniq bog’liqlikni ko’rsatadi. Bu esa aktiv qiymatlarining kelajakda oshishi (va uning kelajakdagi o’sish harakati haqidagi tasavvur) ma’lum kripto egalari ustidan qo’shimcha imkoniyatli jismoniy hujumlarni qo’zg’atishi mumkinligini ko’rsatadi,” deya ta’kidladi «Chainalysis».
Hisobotda ogohlantirilishicha, hozirgi tendensiyalarga asoslanib, 2025-yilda kripto egalariga qarshi jismoniy hujumlar soni sezilarli darajada oshishi kutilmoqda. Bu ko’rsatkich, ehtimol, avvalgi yillardagi eng yuqori ko’rsatkichdan ikki baravar ko’p bo’lishi mumkin. Jinoyatlarning kam xabar qilinishi muammoning haqiqiy ko’lamini yashirishi mumkin.
Diskleymer
Trust Project qoidalariga ko‘ra, BeInCrypto faqat xolis va haqqoniy ma’lumotlarni taqdim etishga intiladi. Ushbu yangilik maqolasining maqsadi voqeani aniq va o‘z vaqtida yoritishdir. Shunga qaramay, BeInCrypto o‘quvchilarga ushbu kontent asosida moliyaviy qaror qabul qilishdan oldin ma’lumotni mustaqil ravishda tekshirishni va mutaxassis bilan maslahatlashishni tavsiya qiladi. Shuningdek, Shartlar va qoidalar, Maxfiylik siyosati va Diskleymerlar yangilandi.
