Amerika Qo’shma Shtatlari regulyatorlari kripto xazinalari bilan shug’ullanadigan 200 dan ortiq kompaniyalarni ichki savdo bo’yicha tekshirmoqda.
«Qimmatli qog’ozlar va birjalar komissiyasi» (SEC) va «Moliyaviy sanoat regulyatorlik organi» (FINRA) kompaniyalar e’lonlaridan oldin savdo hajmining keskin oshishi va aksiyalar narxining tez ko’tarilishi sababli xavotir bildirdi.
Qonunchilik nazorati
Yaqinda hisobotlarda federal regulyatorlar 200 dan ortiq kompaniyalarni ichki savdo ayblovlari bilan tekshirishayotganini ma’lum qildi. Bu kompaniyalar kripto sotib olishni asosiy korporativ strategiya sifatida qabul qilishgan.
Kompaniyalar nomlari oshkor qilinmagan bo’lsa-da, bu yangilik ko’proq korporatsiyalar «MicroStrategy» kompaniyasidan ilhomlanib, kripto to’plash strategiyasini qabul qilayotgan bir paytda paydo bo’ldi. SEC bu tekshiruvlarni kompaniyalar e’lonlaridan oldin savdo hajmi va aksiyalar narxining sezilarli o’sishini kuzatgandan so’ng boshladi.
Regulyator kompaniyalarga ogohlantirish berdi va ularga «Adolatli oshkor qilish qoidasi»ni buzmaslikni qat’iy tavsiya qildi. Bu qoida maxfiy ma’lumotlarni ayrim investorlar bilan bo’lishishni taqiqlaydi, chunki ular bu ma’lumotlardan savdo qilishda foydalanishi mumkin.
Kompaniyalar yirik kriptovalyuta sotib olishni xususiy ravishda moliyalashtirganda, tashqi investorlarni jalb qilishadi va ulardan maxfiylik shartnomalarini imzolashni talab qilishadi. Biroq, kompaniya e’lonidan oldin aksiyalar narxining keskin o’sishi bu maxfiylik buzilganini ko’rsatadi.
Korporativ kripto qo’llanmasi
«CoinGecko» ma’lumotlariga ko’ra, hozirda 108 kompaniya Bitkoin egasidir. Biroq, bu korporativ xazinalar Bitkoin bilan cheklanmay, so’nggi oylarda Efirium, Solana va Litecoin kabi altkoinlarni ham o’z ichiga olgan.
Ko’plab kompaniyalar “flywheel” strategiyasidan foydalanadi. Ular qarz va aksiyalar orqali xususiy ravishda kapital yig’ib, katta kripto sotib olishni moliyalashtiradi. Bu moliyalashtirish va sotib olish rejalari juda nozik va maxfiy bo’lib, har qanday erta oshkor qilish katta savdo ustunligini beradi.
“Flywheel” modeli kapitalni, ko’pincha konvertatsiya qilinadigan obligatsiyalar kabi arzon qarz orqali yig’ib, katta miqdorda kripto sotib olish uchun ishlatadi. Bu kompaniya aksiyalarining narxini oshiradi, chunki investorlar aksiyalarni kripto qiymatining o’sishiga katta tikish sifatida qabul qilishadi.
Bu yuqori aksiyalar narxi kompaniyaga keyingi kripto sotib olish uchun ko’proq kapital yig’ishga imkon beradi, bu esa yuqori leveragega ega bo’lgan teskari aloqa zanjirini yaratadi. Kapital yig’ish yoki sotib olish haqida har qanday ma’lumotning tarqalishi bu nozik mexanizmga darhol ta’sir qiladi.
