Bitkoin hozirda sarlavha qiymatidan ham muhimroq daraja atrofida harakat qilmoqda. Tahlilchilar e’tiborni bozorga kiruvchilarning blokcheynda o‘rtacha sarf qilgan narxini ifodalovchi TMMP – Haqiqiy Bozor O‘rtacha Narxi hududiga qaratmoqda.
«CryptoQuant» tahlil portaliga ko‘ra, bu daraja nafaqat psixologik, balki tarkibiy jihatdan ham muhim nuqtaga aylandi. Bu yerda ishonch zaxiralarni o‘zlashtirishga yetarlimi yoki ishonchda darz ketdimi, ana shu savol javobi sinaladi.
Bitkoin «ishonch narxi»da savdolashmoqda: 81 500 dollar bozor ishonchini sinovdan o’tkazmoqda
Blokcheyndagi indikatorlar sikl o‘rtasidagi bosimni ko‘rsatmoqda, texnik qarshilik yuqorilashni cheklamoqda, tahlilchilar esa ikki toifaga bo‘linmoqda. Natijada quyidagilar o‘rtasida nozik muvozanat yuzaga kelgan:
- Uzok muddatli egalar o‘z narxlari asosi himoyasi va
- Sotuvchilar esa tobora ko‘proq narxlari chiqim (xarajat)ni qoplash uchun bozorga kirishga tayyor bo‘lishi.
Aynan shunday sharoitda TMMP Bitkoin uchun chizilgan chegaraga aylanadi. TMMP oddiy texnik indikator emas. Bu – egalar bozorda birinchi marta kirgan o‘rtacha narxni belgilab, umumiy psixologik tayanch sifatida xizmat qiladi.
Bitkoin ushbu darajada savdo qilinsa, investorlar noaniqlikdan chiqib ketish yoki o‘z narxidan sotish haqida qaror qabul qilishadi. Ushbu tanlov bozorga bosimni oshiradi va ko‘pincha navbatdagi muhim harakat uchun zamin tayyorlaydi.
«CryptoQuant» tahlilchisi Nikolas Moreno asosiy kapital aynan ana shu narxda kirgani uchun $81 500 qiymatini TMMP darajasi sifatida ko‘rsatmoqda.
Tarixga nazar tashlansa, Bitkoin shu darajadan yuqorida savdo qilganda ko‘pincha egalar bitkoin yig‘ishni faollashtirgan. Agar bu daraja yo‘qolsa, ayni shu hudud aksincha, qarshilikka aylanadi va ko‘pchilik o‘z o‘rtacha kirish narxidan chiqishni boshlaydi. Aynan ana shu holat hozir yana takrorlanmoqda.
«Agar Bitkoin bu darajadan yuqorida savdo qilsa, egalarning holati odatda barqaror bo‘ladi… Agar narx bu darajadan pastga tushsa, endi bu hudud ko‘pincha qarshilikka aylanadi va o‘rtacha narxda sotib olganlar narx ko‘tarilgandagi harakatdan chiqish uchun foydalanishadi», – deya izoh beradi Nikolas Moreno («CryptoQuant» axborot tahlil portali).
Hozir $81 500 yaqinidagi sinov investorlarni tanlov oldida qoldiradi: noaniqlikdan o‘tish yoki chiqimni qoplash uchun sotish.
Oldingi sikllar aynan shu hudud qanchalik muhim natija berishini ko‘rsatgan. 2020–2021 yillardagi Buqa bozorida TMMP bir necha bor asosiy tayanch vazifasini bajargan. 2022-yilda esa ishonch so‘ndikani bois, TMMP to‘siq bo‘lib xizmat qilgan. Endi bu hudud qayta qaysi rol o‘ynashi Bitkoinning yaqinidagi yo‘nalishini belgilashi mumkin.
AVIV ko‘rsatkichi tinch, lekin ishonchdagi bosimni ko‘rsatmoqda
Manzaraga xulq-atvorlik jihatini qo‘shuvchi indikator – AVIV nisbati bo‘lib, bu blokcheyndagi maxsus indikator bozor faolligini amalga oshirilgan qiymatlar bilan solishtirib, aynan investor foydasini o‘lchaydi. AVIV oddiy harakat indikatoridan farqli, egalar olgan sof foyda asosidagi hissiyot va kayfiyatni ko‘rsatadi.
Hozir AVIV 0,8–0,9 diapazoniga qisqarib bormoqda. Bu oraliq tarixda odatda sikl o‘rtalarida bo‘lib, bozorda katta pastlash kuzatilmasa-da, aniq tendensiya ham bo‘lmaydi.
«Agar Bitkoin TMMP ($81 500) ustida tursa va AVIV (0,8–0,9 oralig‘ida) barqarorlashsa, bu sarmoyadorlar zaxiralarni o‘zlashtirmoqda va xarajat asosini himoya qilmoqda, deganidir. Agar narx TMMP darajasidan pastga tushsa va AVIV ham siqilishni davom ettirsa, foyda kamayib, ishonch susaymoqda, degani», – deya ta’kidlaydi «CryptoQuant» tahlilchisi.
Bunday sharoitda kuchsiz investorlar tez pasayish emas, uzoq cho‘ziladigan harakatsizlik tufayli bozorga bosimni sezadi.
Agar aniq foyda qisqarsa, qat’iyat asta sinovdan o‘tadi. Keyin esa yangi yig‘im boshlanishi yoki yangi talab izlash uchun zamin yaratiladi.
Texnik qarshilik bozor harakatsizligini kuchaytirmoqda, makroiqtisodiy qo‘rquv esa muhokamani yanada chuqurlashtirmoqda
Bitkoin narxi hozirgacha barqarorlik uchun yetarli dalil bera olmadi. Bitkoin o‘zining yil boshidagi ochilish narxidan bir necha bor yuqoriga chiqishga harakat qilgan, ammo muvaffaqiyatga erisha olmagan. Bu esa narx harakatidan foyda qilishga intilayotgan treyderlar va texnik tahlilchilarda ikkilanmani kuchaytirgan.
Ushbu darajani qayta egallay olmaslik, hozircha narx oshishi cheklangan, degan e’tiqodni mustahkamlagan.
Bu texnik muvozanat aslida bozor ichida kengroq mafkuraviy bo‘linmani ko‘rsatadi. Sobiq tejamkorlar, ayniqsa 2021-yilgi tarixiy eng yuqori cho‘qqi va undan keyingi 70% pasayishdan ta’sirlanganlar, texnik signallar va siklga asoslangan modellarga tobora barqaror va ehtiyotkor bo‘lib bormoqda.
«Nega Bitkoin hozirda kuchli o‘sish qilmayapti? Chunki Bitkoin egalari va bozor ishtirokchilarining 50 foizi sotmoqda (2021-yildagi hodisalardan zarar ko‘rgan eski «OG»lar, texnik tahlil qiluvchilar RSI indikatori bo‘yicha savdo qilmoqda, 4 yillik tsikl tarafdorlari halvingdan so‘ng 2 yil davomida ayirboshlash bozorini kutmoqda), qolgan 50 foizi esa sotib olyapti (asosiy omillarga tayanadigan investorlar, «TradFi» anʼanaviy moliyaviy tashkilotlari, banklar). Bozorda haqiqiy kurash… Sotuvchilar zahirasi tugamaganicha bu jarayon davom etadi», — deb yozdi tahlilchi PlanB.
Yirik investorlar va «TradFi» (anʼanaviy moliyaviy tashkilotlar) vakillari esa qisqa muddatli tsikllarga unchalik eʼtibor bermayotganga o‘xshaydi. Ularning barqaror ravishda Bitkoin to‘plashi taklifni yumshatishga yordam berayapti, biroq bu hali bozorda narxning hozirgi oraliqdan chiqishiga yetarli emas.
Bundan tashqari, makro iqtisodiy tahlilchi Lyuk Gromen yaqinda Bitkoin zaxirasining asosiy qismini taxminan 95 000 dollarga sotib yuborganini oshkor qildi. Uning so‘zlariga ko‘ra, uzoq muddatli texnik tahlil natijalari va umumiy tizimli xavotirlar bunga sabab bo‘lgan.
Lyuk Gromen o‘z qarorini «Swan Bitcoin» (kripto kompaniya) tomonidan tayyorlangan No Second Best podkastida e’lon qildi. Bu holat xuddi investorlarda daromad bosim ostida pasayib borayotgan vaqtda bozor haqida salbiy fikrlarni kuchaytirdi.
Gromen uzoq muddatli o‘sishning sustlashib borayotgani, Bitkoin yangi cho‘qqiga chiqa olmagani (masalan, oltin narxiga nisbatan) hamda 2026-yilga yaqin bozorning beqarorligi ortib borayotganini misol sifatida keltirdi.
«Swan» podkastining olib boruvchilari uning xulosalariga bahs bilan yondashgan bo‘lishsa-da, Gromenga oid ushbu sotuv investorlar orasida katta rezonans uyg‘otdi. Ko‘pchilik asosiy narx darajasida ishonchning susayishini kuzatmoqda.
Katta miqdordagi Bitkoinni bozorga chiqarish holatlari, ayniqsa narx qisqarib, blokcheyn ma’lumotlari ham foyda miqdorining pasayishini ko‘rsatayotgan pallada, investorlar ruhiy holatiga katta ta’sir ko‘rsatadi.
Ishonch kritik darajada saqlanib qoladimi?
Hozir Bitkoin yo‘lining bo‘linish nuqtasida turibdi. Endi bozor nafaqat mish-mishlar, balki qat’iy irodaga tayanmoqda. Agar Bitkoin narxi 81 500 dollardan yuqorida ushlab turilsa va AVIV ko‘rsatkichi barqarorlashsa, bu investorlar o‘z xarajatlarini himoya qilishga tayyor ekanini bildiradi. Bu esa, trend davom etishi uchun muhim shart hisoblanadi.
Biroq natija salbiy bo‘lsa, bu zarar keltirishi mumkin. Agar Bitkoin narxi TMMP darajasidan pastga tushib ketib, AVIV indikatoridagi pasayish davom etsa, ishonchning o‘zi yetarli bo‘lmay qoladi. Bu holatda bozor yangi xaridorlarni faqat pastroq narxlardan qidira boshlaydi.
