Investorlar uzoq yillardan beri birjalardagi zaxiralarni jamg‘arish va aktivlar kamyobligini ko‘rsatadigan muhim indikator sifatida ko‘rib keladi. Birjalarda saqlanayotgan Bitkoin miqdori bu oyda yangi tarixiy minimumni qayd etdi.
Biroq, Bitkoin 2025 yilning so‘nggi kunlariga yaqinlashar ekan, uning narxi yil boshidagi darajadan pastroq yopilishi xavfi mavjud. Nega birjalardagi zaxiralar kamayayotgani narxlarni yuqoriga ko‘tarmayapti?
Birjadagi zaxiralarning kamayishi Bitkoin narxiga qanday salbiy ta’sir qilmoqda
Oddiy sharoitlarda, birjalardagi zaxira keskin kamayganda, uzoq muddatli sarmoyadorlar Bitkoin tokenlarini sovuq hamyonlarga ko‘chirishmoqda. Bu harakat sotish bosimining kamayishiga olib keladi va ko‘pincha narxlarni o‘sishiga turtki beradi.
«CryptoQuant» tahlil kompaniyasi ma’lumotlariga ko‘ra, birjalardagi zaxiralar (moviy chiziq) yil boshidan beri barqaror kamaymoqda. Ushbu indikator 2025 yil oxiriga kelib yangi past darajaga yetdi. Bitkoin egalarining birjalardan chiqib ketish tezligi sentabrdan boshlab kuchaydi. Hozirda birjalarda taxminan 2,751 million Bitkoin saqlanmoqda.
Shu vaqt ichida Bitkoin narxi $126,000 dan $86,500 atrofidagacha pasaydi. So‘nggi tahlillar masalaning boshqa jihatini ham ko‘rsatmoqda. Ba’zan birjalardagi Bitkoin miqdorining kamayishi kutilgan natijaga teskari ta’sir qilishi mumkin.
Avvalo, birjalararo oqim impulsi – Inter-Exchange Flow Pulse (IFP) – susaydi. IFP – bu Bitkoinning birjalar orasidagi harakatini o‘lchaydigan va umumiy savdo faolligini aks ettiradigan indikator.
«IFP yuqori bo‘lsa, arbitraj va likvidlik ta’minoti izchil ishlaydi. Buyurtmalar kitobi to‘liq bo‘lib turadi va narxlar barqaror bo‘ladi. IFP pasayganda esa, bozorning ‘qon aylanishi’ sustlashadi. Narxlar kichik savdolardan ham kuchli ta’sir oladi», — deb tushuntiradi «XWIN Research Japan» tahliliy tashkiloti mutaxassisi.
«XWIN Research Japan» tahliliy tashkiloti qo‘shimcha qiladiki, likvidlikning pasayishi tarixiy quyi darajadagi birja zaxiralari bilan to‘g‘ri kelmoqda. Kamyoblik avvalgidek narxlarni qo‘llab-quvvatlamayapti. Aksincha, buyurtma kitoblari siyraklashgan, bozor esa yanada mo‘rtlashgan. Hatto unchalik katta bo‘lmagan sotuvlar ham narxlarning orqaga chekinishiga olib kelmoqda.
Ikkinchidan, so‘nggi vaqtlarda ko‘pgina birjalarda Bitkoin jamg‘arilishi kuzatilmoqda, bu esa manfiy Bitkoin oqimi orqali namoyon bo‘lmoqda. Bunga qarama-qarshi tarzda, eng katta likvidlikka ega bo‘lgan «Binance» birjasi katta miqdorda Bitkoin kirimlarini qayd etmoqda.
«Bu muhim, chunki «Binance» birjasi Bitkoin savdosi uchun eng katta likvidlik markazi hisoblanadi. Bu yerda foydalanuvchilar va yirik investorlarning harakati qisqa muddatli narxlarga ko‘proq ta’sir qiladi. Hattoki boshqa birjalarda Bitkoin chiqib ketsa ham, «Binance»ga kirimlar ortayotgan bir paytda, bozor umumiy holati sust bo‘lib qolishi mumkin», – deb izohlaydi «Crazzyblockk» tahlilchi, «CryptoQuant» kompaniyasi vakili.
Boshqacha aytganda, «Binance» birjasi bozorning asosiy likvidlik markazi sifatida harakat qilmoqda. Mablag‘lar aynan shu birjada to‘planib qolishi umumiy bozor harakatiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Shu sababli, boshqa platformalardan kelayotgan jamg‘arish signallari samarasi ham pasaymoqda.
Birjalardagi zaxiralar tarixiy minimumga tushgan bo‘lsa-da, likvidlikning kuchsizligi va «Binance»da mablag‘larning to‘plangani Bitkoinning narxi o‘sishini cheklab turibdi.
Bundan tashqari, yaqinda «BeInCrypto» axborot-nashriyot tashkiloti tahlilida ta’kidlanishicha, Bitkoin narxi pastlagani savdogarlar Yaponiyaning Markaziy banki foiz stavkasining ko‘tarilishi ehtimoli oldidan tavakkalni kamaytirganlari bilan bog‘liq. Bunday qaror dunyo miqyosida likvidlikka ham, yenaning carry trade strategiyasiga ham xavf tug‘diradi.
2025 yil oxiri bozor harakati muhim saboqni ko‘rsatmoqda. Blokcheyndagi ma’lumotlar doim ham bitta, sodda talqinga ega emas.
