Bugun “Federal Rezerv” (Markaziy bank) foiz stavkalarini 25 bazis punktga pasaytirganini e’lon qildi. Buning sababi, mehnat bozoridagi beqarorlik va inflyatsiyaning oshishi.
Oddiy amerikaliklar uchun bu foiz stavkalarining pasayishi qarz olish xarajatlarini kamaytiradi. Bu kripto bozoriga ijobiy ta’sir ko’rsatishi mumkin. Biroq, bu qaror inflyatsiya xavfini kuchaytiradi va “Federal Rezerv”ning mustaqilligiga bo’lgan xavotirlarni oshiradi.
Fed 9 oy ichida birinchi marta stavkalarni pasaytirdi
“AQSh Federal Rezerv” foiz stavkalarini 25 bazis punktga pasaytirgandan so’ng, “Bitkoin” narxi darhol ko’tarildi.
“Federal Ochiq Bozor Qo’mitasi” (FOMC) ko’plab iqtisodchilar va treyderlar kutganidek, federal fondlar stavkasini 4.00% va 4.25% oralig’iga tushirdi. Bu to’qqiz oy ichidagi birinchi stavka pasayishi bo’lib, 2024 yil dekabridagi 25 bazis punktlik pasayishdan keyin amalga oshirildi.
“O’z maqsadlarini qo’llab-quvvatlash uchun Qo’mita federal fondlar stavkasining maqsadli diapazonini 1/4 foiz punktga 4 dan 4-1/4 foizgacha pasaytirishga qaror qildi,” dedi “Federal Rezerv” o’z bayonotida. “Yaqinda olingan ko’rsatkichlar yilning birinchi yarmida iqtisodiy faoliyat o’sishining sekinlashganini ko’rsatmoqda. Ish o’rinlari o’sishi sekinlashdi va ishsizlik darajasi biroz oshdi, lekin hali ham past. Inflyatsiya oshdi va biroz yuqori darajada qolmoqda.”
Kelajakda foiz stavkalarining yana pasayishi ehtimoli haqida shunday deyilgan:
“Federal fondlar stavkasining maqsadli diapazoniga qo’shimcha o’zgartirishlar kiritish darajasi va vaqtini ko’rib chiqishda, Qo’mita kelayotgan ma’lumotlarni, rivojlanayotgan istiqbolni va xavflar muvozanatini diqqat bilan baholaydi.”
Bu qarorning “Bitkoin”ga ta’siri kelgusi kunlarda kripto bozoriga ham ijobiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.
Kriptovalyuta uchun ijobiy katalizator bormi?
Kripto bozori “Federal Rezerv”ning foiz stavkalari bo’yicha qaroridan oldin ehtiyotkorlik bilan optimistik edi. Endi bu pasayishlar haqiqatga aylangach, treyderlar uchun yaxshi imkoniyatlar paydo bo’lishi mumkin. “CryptoQuant” ma’lumotlariga ko’ra, investorlar sotib olishga tayyorlanmoqda.
“Umuman olganda, “Federal Rezerv”ning pasayishi kriptovalyutalar kabi xavfli aktivlar uchun ijobiy katalizator hisoblanadi,” dedi “CryptoQuant” tadqiqot bo’limi rahbari Xulio Moreno.
Investorlar o’zlarining eng qimmatli kripto aktivlarini, jumladan “Bitkoin” va “Efirium”ni ushlab turishmoqda. Bu harakat yirik egalarning vahimaga tushmaganini va narxlarning oshishini kutayotganini anglatadi.
“Bitkoin” va “Efirium” uchun, investorlar o’sishni kutayotganga o’xshaydi, chunki birjalarga kirishlar past darajada – bu ular sotishni kutmayotganini anglatadi,” deya qo’shimcha qildi Moreno.
Ayni paytda, pul stabilkoinlarga oqmoqda. Moreno tushuntirishicha, bu aktivlar ko’pincha birjalarda naqd pul sifatida ishlatiladi, bu esa investorlar sotib olishga tayyorlanayotganini ko’rsatadi.
“Yuqori stabilkoin depozitlari investorlarning kapitalni joylashtirishdan (sotib olishdan) oldin ‘quruq porox’ hisoblanadi,” dedi u.
Blokcheyn ma’lumotlari shuni ko’rsatadiki, ba’zi investorlar o’zlarining kamroq qimmatli aktivlarini, masalan, altkoinlarni sotishmoqda. Bu ehtiyotkorlik yoki asosiy voqeaga tayyorgarlik sifatida strategik harakatni anglatadi.
Ko’p ma’lumotlar kripto bozorlarining foiz stavkalarining pasayishiga tarixiy munosabatiga mos keladi. Qarz olish xarajatlarining pasayishi odatda investorlarni xavfliroq, spekulyativ aktivlarda yuqori daromad izlashga undaydi.
2020 va 2021 yillardagi foiz stavkalarining pasayishi, COVID-19 pandemiyasidan keyin, kriptovalyutalarda tarixiy buqa bozorini rag’batlantirganining asosiy misoli hisoblanadi. O’sha davrda kapital oqimi chakana savdogarlar orasida xavfga bo’lgan ishtiyoqni oshirdi.
Biroq, foiz stavkalarining pasayishi va kripto bozori o’rtasidagi munosabat har doim ham to’g’ri chiziqli emas.
Siyosiy jihatdan zaryadlangan qaror
Jerom Pauellning e’loni “Federal Rezerv” va “Tramp ma’muriyati” o’rtasidagi kuchaygan taranglik fonida kelmoqda. Donald Tramp lavozimga kirishganidan beri, FOMCni foiz stavkalarini pasaytirishga doimiy ravishda bosim o’tkazib kelmoqda, hatto “Federal Rezerv” gubernatori Liza Kukni ishdan bo’shatishga harakat qilgan.
Kecha Senat Donald Trampning sobiq yuqori iqtisodiy maslahatchisi Stiven Miranni “Federal Rezerv” Boshqaruvchilar kengashiga tasdiqladi.
Bu doimiy bosimlar “Federal Rezerv”ning qaror qabul qilish jarayonidagi mustaqilligiga e’tibor qaratdi. Pauell foiz stavkalarini iqtisodiy holat tufaylimi yoki ijro etuvchi bosim ostidami pasaytirganligi aniq emas. Shunday qilib, mutaxassislar pasayishlar zarurmi yoki yo’qmi degan masalada ikkiga bo’lingan.
Agar bugungi qaror siyosiy bosim tufayli qabul qilingan bo’lsa, bu inflyatsiyaning oshishiga olib kelishi mumkin. Bu esa amerikaliklarning xarid quvvatini pasaytiradi va iqtisodiyotning qizib ketishiga sabab bo’ladi. Ushbu o’zgaruvchanlik xavfga bo’lgan ishtiyoqni kamaytiradi va kriptovalyuta bozoridan savdo hajmlarini olib chiqadi.
Shuni aytish kerakki, Amerika iqtisodiyoti so’nggi oylarda sezilarli darajada notinchlikni boshdan kechirmoqda.
Amerikalik iste’molchilar uchun keyingi qadamlar qanday bo’ladi?
Yaqinda olingan ma’lumotlar ish bozorining ancha sust ekanligini ko’rsatdi, ish bilan ta’minlash o’sishi oldindan taxmin qilinganidan sekinroq. Inflyatsiya ham katta tashvish bo’lib qolmoqda.
Federal zaxira tizimining afzal ko’rgan inflyatsiya o’lchovi, Shaxsiy iste’mol xarajatlari (PCE) narx indeksi, markaziy bankning 2% maqsadidan ancha yuqori bo’lishi kutilmoqda. Bu qisman Donald Trampning import soliqlari tufayli, iqtisodchilar bu soliqlar kelgusi oylarda narxlarni yanada oshirishi mumkinligidan ogohlantirmoqda.
Kelgusi oylarda foiz stavkalarining yangi pasayishi Federal zaxira tizimining maksimal bandlik va narx barqarorligi bo’yicha ikki tomonlama vazifasini muvozanatlashtira oladimi yoki yo’qligini aniqlaydi. Shuningdek, bu kriptovalyuta bozori bu safar foyda ko’radimi yoki yo’qligini aniqlashda muhim bo’ladi.