Ikkita uzoq davom etgan iqtisodiy model — «Benner sikli» va «18 yillik ko‘chmas mulk sikli» — har ikkalasi ham 2026 yilni bozorning eng yuqori nuqtasi sifatida ko‘rsatmoqda. Bu yondashuv to‘g‘ridan-to‘g‘ri «Bitkoin»ning to‘rt yillik «halving» (ya’ni, blok mukofotining yarmiga qisqarishi) sikliga ziddir.
Joriy yil oxiriga yaqinlashar ekan, sarmoyadorlarning e’tibori ham tobora shu tarixiy modellar tomon og‘moqda. 2026 yilda an’anaviy iqtisodiy tsikllarmi yoki «Bitkoin»ning «halving» asosidagi siklimi ustun bo‘lishi hozircha ochiq savol bo‘lib qolmoqda.
Bitkoinning 4 yillik sikli yakunlandimi?
«Bitkoin»ning to‘rt yillik sikli — bu vaqt davomida muntazam takrorlanadigan tarixiy jarayondir. Ushbu sikl blok mukofotlari har to‘rt yilda bir marta yarmiga qisqaradigan «halving» hodisasi bilan bog‘liq. Bu harakat maynerlar uchun mukofotni kamaytirishni anglatadi.
Ko‘pincha, bu jarayon avval jamg‘arib borish bosqichidan boshlanadi, so‘ngra o‘sish bosqichiga o‘tadi, undan so‘ng halvingdan keyingi yilda yuqori cho‘qqiga yetadi, oxirida esa pasayish (ayirbosh bozor) bosqichi boshlanadi. Agar ushbu an’ana davom etsa, 2026 yil «Bitkoin» uchun yangi pasayish davrining boshlanishi bo‘lishi mumkin.
Shu bilan birga, ko‘plab tahlilchilar ushbu sikl zamonaviy bozor sharoitida avvalgidek ishlamasligini aytmoqda. Ayrim tahlilchilar fikriga ko‘ra, «Bitkoin» narxining harakati halving emas, xalqaro likvidlikdagi o‘zgarishlar bilan ko‘proq bog‘liq bo‘lib bormoqda.
«To‘rt yillik sikl endi yo‘q. Bozor o‘zgardi. U yetildi», — deb yozdi «Bitwise» (kriptoaktivlarni boshqaruvchi kompaniya) bosh direktori Hunter Horsli ijtimoiy tarmog‘i X’da.
Xo‘sh, agar to‘rt yillik sikl yakunlansa, «Bitkoin»ning keyingi bosqichini qanday modeli tushuntirib bera oladi? Ayrim tahlilchilar bunga ikkita katta iqtisodiy model — «Benner sikli» va «18 yillik ko‘chmas mulk sikli»ni misol qilib keltirmoqda.
1875-yildan bugungi Bitkoin davrigacha: Benner sikli tobora ko‘proq eʼtiborni tortmoqda
Samuel Benner, Ogayo shtatidagi fermer, «Benner siklini» 1875 yilda taklif qilgan. U bu g‘oyani 1873 yilgi iqtisodiy inqirozda boy berilgan mulkidan so‘ng ishlab chiqqan. Benner bozordagi ko‘tarilish va qulashi, vahima, farovonlik va investitsiya uchun qulay bosqichlar takrorlanib turishini kuzatgan.
Tarixiy qiyoslar shuni ko‘rsatadiki, «Benner sikli» eng muhim bozor burilishlarida, jumladan 1929 yildagi Uoll-strit inqirozi vaqtida ham to‘g‘ri chiqqan. Tahlilchilar qayd etadiki, «Benner sikli» 200 yillik tarixga ega, holbuki «Bitkoin» sikli hozirga qadar atigi uch marta takrorlangan.
«Ko‘pchilik tarixiy asosga ega bo‘lmagan 4 yillik siklga ishonadi. Lekin ular deyarli ikki asrdan buyon to‘g‘ri kelayotgan Benner siklini e’tiborsiz qoldiradi», – deb ta’kidladi bozordagi bir kuzatuvchi ijtimoiy tarmog‘i X’da.
Qiziqarli jihati shundaki, Bennerning asl grafikasi 2026 yilni «Qulay vaqtlar, yuqori narxlar va barcha aktivlarni sotish uchun eng mos davr» deb belgilaydi. Agar bu model amalda ham o‘rinli bo‘lsa, 2026 yil buqa bozori — ya’ni kuchli o‘sish davri bo‘lishi mumkin.
18 yillik ko‘chmas mulk sikli trendga mos keladi
«18 yillik ko‘chmas mulk sikli» nazariyasi ham ko‘chmas mulk bozorida muntazam takrorlanadigan ko‘tarilish va pasayish bosqichlarini tushuntiradi. Bu modelga ko‘ra ham 2026 yil bozorning eng yuqori nuqtasi sifatida bashorat qilinmoqda.
«Odamlar atigi 3 marta ishlagan 4 yillik Bitkoin sikliga qasam ichadi. Lekin ular e’tibor bermaydi: 18 yillik ko‘chmas mulk sikli bo‘yicha 2026 = siklning yuqorisi. 200 yillik Benner sikliga ko‘ra ham 2026 = siklning yuqorisi», — dedi Quinten Fransua ijtimoiy tarmog‘i X’da.
Agar tarixiy sikllar o‘zini oqlasa, kelgusi yilda bozor ko‘tarilish bosqichiga kirishi mumkin. Bu ayniqsa shu yil to‘rtinchi chorakda kriptovalyuta bozori kutilgan darajada o‘sish ko‘rsatmaganligini hisobga olganda, sarmoyadorlar uchun muhim orom olib keladi.
Biroq, agar to‘rt yillik sikl davom etsa, bozorda yana pasayish ehtimoli yo‘q emas. 2025 yil yakunlanar ekan, kriptovalyuta bozori «halving» natijasida shakllanadimi, yoki sinovdan o‘tgan iqtisodiy sikllar yangi raqamli iqtisodiyotga yo‘l ko‘rsatadimi, hali ham savol bo‘lib qolmoqda. Bozor barqarorligi, investitsiyalar barqarorligi, kelajak barqarorligi.
