O’n yildan oshiq vaqt ichida kripto yangi tushunchadan trillion dollarlik kuchga aylandi. Uning markazida boylik qoidalarini qayta yozayotgan yangi milliarderlardan iborat sinf mavjud.
Ularni qiziqarli qiladigan narsa nafaqat ularning boyligi, balki ularning ta’sir ko’lami hamdir. Bu yo’l ochuvchilar kripto platformalaridan tortib blokcheyn tarmoqlarigacha bo’lgan imperiyalarni qurib, boylik tushunchasini qayta belgilashmoqda.
Kriptovalyuta sohasidagi eng yosh milliarderlar kimlar?
«ApeX» markazlashmagan kripto savdo platformasi tomonidan «BeInCrypto»ga taqdim etilgan yangi tadqiqot, kripto sohasidagi eng yosh milliarderlarga e’tibor qaratdi. Ular juda yoshligida boylik to’plagan shaxslar.
Tadqiqot nufuzli milliarderlar reytinglarida (masalan, «Forbes»ning 2024 yilgi Jahon Milliarderlar Ro’yxati va «Forbes»ning Kripto va Bitkoin Milliarderlar 2024) keltirilgan shaxslar va milliarder maqomini qo’llab-quvvatlash uchun yetarli baholangan yirik kripto kompaniyalari asoschilariga qaratilgan.
Kripto narxlarining o’zgaruvchanligi sababli, bu shaxslarning barchasi har yili doimiy ravishda milliarder maqomini saqlab qolmaydi. Shunga qaramay, ularning har biri 2021 va 2025 yillar orasida ishonchli milliard dollarlik bahoga erishgan.
«Bu yosh kripto milliarderlari nafaqat boyliklari, balki moliya qoidalarini qayta shakllantirish tezligi bilan ajralib turadi. Kripto o’n va o’ttiz yoshdagi tadbirkorlarga an’anaviy institutlarni chetlab o’tadigan global tizimlarni qurishga imkon berdi. Ularning muvaffaqiyati raqamli birinchi innovatsiya nafaqat pulni, balki imkoniyatni ham qayta belgilayotganini ko’rsatadi», dedi «ApeX» vakili.
Bu nomlar shaxsiy muvaffaqiyatni va kripto global boylikni yaratishda va qayta belgilashda davom etayotgan tezlikni aks ettiradi. Mana, eng yosh uchta kripto milliarderlariga nazar.
1. Ed Kraven
Ed Kraven 2025 yilda eng yosh kripto milliarder sifatida ro’yxatning yuqori qismida turadi. Avstraliyalik tadbirkor 29 yoshida 2,8 milliard dollar boylikka erishdi.
Bu yil «Forbes» uni eng yosh milliarderlardan biri sifatida reytingga kiritdi. U 30 yoshdan kichik bo’lgan faqat ikki o’zini o’zi yaratgan milliarderlar orasida.
Kraven 2017 yilda Bijan Tehrani bilan birgalikda Stake.com ni asos solib, uni dunyodagi eng yirik kripto bilan qo’llab-quvvatlanadigan onlayn kazinolardan biriga aylantirdi. Platforma o’tgan yili 4,7 milliard dollar daromad keltirdi, bu kriptovalyuta asosidagi qimor o’yinlarining tezligi va anonimligi bilan ta’minlandi.
Stake’ning tez o’sishi jasoratli marketing orqali amalga oshdi. Pandemiya davrida kompaniya ta’sir ko’rsatuvchilar bilan shartnomalarga katta sarmoya kiritdi, Twitch strimerlariga o’yinlarini translyatsiya qilish uchun millionlab to’lovlar to’ladi.
Bu daromadlarni ikki yil ichida 100 million dollardan 2 milliard dollardan oshiq darajaga ko’tardi. Twitch Stake reklamasini taqiqlaganidan so’ng, Kraven va Tehrani o’zlarining Kick nomli jonli efir xizmatini ishga tushirishdi.
Jonli efirdan tashqari, Stake’ning brendi Formula 1 avtomobillari, Angliya Premer-ligasi va UFC oktagonlari orqali marketing orqali keng ommaga yetib bordi. Bu harakatlar Stake’ning global tan olinishi va Kravenning kripto sohasidagi eng boy yosh tadbirkorlardan biri sifatida obro’sini mustahkamladi.
2. Vitalik Buterin
Vitalik Buterin, hozirda 31 yoshda, 1,4 milliard dollarlik boylik bilan ikkinchi o’rinni egalladi. Bu uning Efirium (ETH)dagi asosiy roli bilan bog’liq. «Forbes»ga ko’ra,
«U 27 yoshida dunyodagi eng yosh kripto milliarderiga aylandi, Efiriumning mahalliy kriptovalyutasi bo’lgan Ether birinchi marta 2021 yil may oyida bir token uchun 3,000 dollardan oshdi.»
O’sha paytda Buterin taxminan 333,500 ETHga ega edi, bu taxminan 1,029 milliard dollar qiymatga ega edi. Bozor o’zgarishlariga qaramay, Efiriumning o’sishi uning boyligini yana oshirdi. Avgust oyida BeInCrypto xabar berdiki, u yana «on-chain milliarder» maqomini qayta tikladi.
Shuni ta’kidlash joizki, Efirium asoschisi o’z boyligini yaxshi maqsadlar uchun ishlatishi bilan ham tanilgan, insonparvarlik maqsadlariga millionlab mablag’lar xayr qilgan. Uning xayr-ehsonlari Hindistonning Covid-19 yordam fondiga va boshqa xayriya tashkilotlariga 1 milliard dollardan ortiq kripto, Ukraina xayriya tashkilotlariga katta xayr-ehsonlar va global sog’liqni saqlashga qaratilgan loyihalarga mablag’ kiritishni o’z ichiga oladi.
3. Jastin San
Justin Sun eng yosh kripto milliarderlari orasida uchinchi o’rinni egallaydi, 35 yoshida taxminan 8,5 milliard dollarlik boylikka ega. U 2017 yilda TRON (TRX)ni yaratdi, bu hozirda bozor kapitalizatsiyasi bo’yicha 11-o’rinda turadi.
«Justin Sun TRON blokcheyni, Poloniex va HTX birjalari, va BitTorrent fayl almashish platformasi bilan birga keng kripto imperiyasini yaratdi», deb «Forbes» ta’kidladi.
U aniq qachon milliarder maqomiga erishgani noma’lum bo’lsa-da, Jastin Sun kripto sanoatida markaziy shaxs bo’lib qolmoqda. U shaxsiy aktivlari tafsilotlarini himoya qilish uchun qadamlar qo’ydi, jumladan, xavfsizlik masalalarini ko’rsatib, batafsil ma’lumotlarning e’lon qilinishini oldini olish uchun huquqiy choralar ko’rdi.
«Jastin Sun “Bloomberg” nashriga qarshi da’vo arizasi berdi. Ular uning juda maxfiy, nozik, shaxsiy va mulkiy moliyaviy ma’lumotlarini noto’g’ri va ehtiyotsiz oshkor qilishni rejalashtirayotganini da’vo qilmoqda. Bu ma’lumotlar “Bloomberg”ning “Milliarderlar indeksi” uchun uning aktivlarini tekshirish jarayonida olingan», deb yozdi Molli Uayt ijtimoiy tarmog’ida.
Sun o’zining dabdabali xarajatlari bilan ham tanilgan. 2024-yil noyabr oyida u devorga skotch bilan yopishtirilgan banan ko’rinishidagi kontseptual san’at asari uchun 6,2 million dollar to’ladi va boshqa san’at asarlariga ham millionlab dollar sarfladi. Uning faoliyati Yer bilan cheklanmaydi. 28 million dollar taklif qilgandan so’ng, Sun “Blue Origin”ning NS-34 missiyasini muvaffaqiyatli yakunladi.
Bu yetakchi shaxslardan tashqari, “ApeX” tadqiqoti yosh kripto yetakchilarini ham yoritdi. Ular orasida “Alchemy” asoschilari Jo Lau va Nikil Visvanatan, “Coinbase”dan Fred Ersham va Brayan Armstrong, “Tether”dan Paolo Ardoino va Vinklevoss egizaklari bor. Eng boyi esa “Binance” asoschisi Changpeng Chjao (CZ) bo’lib, uning boyligi taxminan 33 milliard dollarni tashkil etadi.
Ushbu guruh birgalikda kripto sohasining yetukligini namoyish etadi. Dastlabki ko’rish qobiliyatiga ega bo’lganlar o’sish, pasayish va mojarolarni boshdan kechirib, an’anaviy moliya sulolalariga teng boylik to’pladilar.
