Akademiya, «Uoll-strit» va «Vashington» (AQSh hukumati)dan kelgan og’ir vaznli ovozlar raqamli aktivlarning kelajagi haqida fikr bildirmoqda.
«Bitkoin» va umuman kriptovalyutaning asosiy moliya sohasida o’rni oshgani sari, hissiyotlar kuchaymoqda.
Garvard iqtisodchisi va Bitwise bosh investitsiya xodimi bitkoin asoslari haqida bahslashmoqda
Garvard universiteti iqtisodiyot professori va Xalqaro valyuta jamg’armasining sobiq bosh iqtisodchisi Kennet Rogoff «Bitkoin»ning yo’nalishini deyarli o’n yil avval noto’g’ri baholaganini tan oldi.
U, bu kashshof kriptovalyuta 100 000 dollarga yetishdan ko’ra, 100 dollarga tushib ketishi ehtimoli ko’proq deb bashorat qilgan edi.
«Nimani o’tkazib yubordim? Men AQShning kriptovalyutani oqilona tartibga solish haqida o’zini anglab yetishiga juda optimistik qaradim; nega siyosatchilar soliqdan qochish va noqonuniy faoliyatlarni osonlashtirishni xohlashadi?» Rogoff yozdi yaqinda.
Garvard iqtisodchisi, shuningdek, «Bitkoin»ning fiat valyutalar bilan raqobatlashishini to’g’ri baholay olmaganini tan oldi.
U, shuningdek, tartibga soluvchilar kriptovalyutani hech qanday oqibatlarsiz ushlab turishi mumkin bo’lgan vaziyatni oldindan ko’ra olmadi.
Bu izohlar Vashingtonning sekin va ziddiyatli tartibga solish pozitsiyasidan norozilikni ko’rsatadi.
«Bitwise Asset Management» kompaniyasining bosh investitsiya xodimi Mett Hougan Rogoffning yondashuvini tanqid qildi. Uning fikricha, Rogoff «Bitkoin»ning eng katta afzalligi, ya’ni markazsizlashtirishni e’tibordan chetda qoldirdi.
«Bitwise» rahbariyatiga ko’ra, bu kashshof kriptovalyuta kuchini markazlashgan tashkilotlardan emas, balki odamlardan oladi.
Hougan va boshqa «Bitkoin» tarafdorlari uchun, kriptovalyutaning chidamliligi, markazlashmagan tizimlar an’anaviy iqtisodiy modellar muvaffaqiyatsizlikka uchraydi deb o’ylagan joyda rivojlanishi mumkinligini isbotlaydi.
Qizig’i shundaki, Rogoff shubha bilan qarayotgan bo’lsa-da, uning o’zi ishlayotgan muassasa kripto bozorlariga katta qadam tashladi. Ikki hafta oldin, Garvard universiteti «BlekRok» kompaniyasining «Bitkoin ETF» (IBIT)ga 116,6 million dollarlik sarmoya kiritganini e’lon qildi, bu uning beshinchi eng katta yakkalik pozitsiyasi bo’lib, «Alfabet»dan ham oshib ketdi.
IBIT Garvardning yagona Web3 sarmoyasi bo’lib, bu harakatning ramziy ahamiyatini ko’rsatadi.
«Bitkoin»ning rolini savol ostiga qo’ygan universitet uchun bu sarmoya nazariy shubhalar va moliyaviy haqiqat o’rtasidagi o’sib borayotgan tafovutni aks ettiradi.
Fed vitse raisi Bouman muvozanatli qoidalar talab qilmoqda
Ayni paytda, AQShda kriptovalyuta tartibga solinishi savol ostida bo’lib turgan bir paytda, Federal zaxira tizimi nazorati bo’yicha rais o’rinbosari Mishel V. Bouman 2025-yil Vayoming Blokcheyn simpoziumida kelajakka qarashli fikr bildirdi.
Bouman blokcheyn texnologiyasini moliya sohasida sanoatlashtirish yoki internetga teng keladigan «katta o’zgarish» deb atadi. Shu asosda, u tartibga soluvchilarni ehtiyotkorlikni innovatsiya bilan muvozanatlashga chaqirdi.
«Bizning yondashuvimiz Federal zaxira tizimi xodimlariga kripto yoki boshqa raqamli aktivlarning minimal miqdorini ushlab turishga ruxsat berishni ko’rib chiqishi kerak, shunda ular asosiy funksionallikni tushunishlari mumkin», Bouman aytdi.
Uning tartibga soluvchilar tomonidan amaliy ishtirok etishga chaqirishi, hatto raqamli aktivlarga shaxsiy ta’sirni taklif qilishi, eskirgan yondashuvlarni qayta ko’rib chiqishga va tartibga solishdagi sustkashlikdan qochishga tayyorlikni ko’rsatdi.
Rogoff va Hougan o’rtasidagi almashinuv, Boumanning tartibga solish pozitsiyasi va Garvardning ajratmasi kripto o’sishining ziddiyatlarini aks ettiradi.
Siyosatchilar xavflar bilan kurashishda davom etar ekan, iqtisodchilar tizimli buzilishlar haqida ogohlantirmoqda. Shunga qaramay, «Uoll-strit» va elita muassasalari «Bitkoin»ga chuqurroq kirib bormoqda.
«Bitkoin»ning chidamliligi Houganning markazsizlashtirish kutilganidan kuchliroq ekanligini tasdiqlaydi.
Biroq, haqiqiy sinov shundaki, tartibga soluvchilar, akademiklar va muassasalar raqamli moliyaning keyingi bobini shakllantiradigan qoidalar bo’yicha kelishib olishlari mumkinmi yoki uni bo’g’ib qo’yishadimi.
