«AQSh Federal zaxira tizimi» (markaziy bank tashkiloti) foiz stavkalarini pasaytirishi haqida eʼlon qilganidan so‘ng, yirik sarmoyadorlar – ya’ni «kit» deb ataladigan investorlar – Efirium (ETH) tokenida uzoq muddatli pozitsiyalarga katta mablag‘ yo‘naltira boshladi. Bu harakatlar Efiriumning narxi o‘sishiga nisbatan ulkan ishonchni anglatadi. Shu bilan birga, bu holat umumiy tavakkalchilik darajasini ham oshirib yuboradi.
Bir nechta omillar shuni ko‘rsatadiki, agar xavflarni to‘g’ri boshqarish choralari ko‘rilmasa, bu uzoq muddatli pozitsiyalar tez orada yopilib ketishi – ya’ni likvidatsiya xavfi ostida qolishi mumkin.
Yirik sarmoyadorlar o‘z efiriumdagi uzoq muddatli pozitsiyalariga qanchalik ishonch bilan qarashmoqda?
Kitlar harakati hozirgi bozor hissiyotini yaqqol ko‘rsatib beradi.
Blokcheyn tahlilchilari uchun ochiq manba — «Lookonchain» (onlayn kuzatuv tarmog‘i) hisobot berdiki, mashhur va «Bitkoin» yillaridan beri faol bo‘lgan sarmoyador yaqinda Hyperliquid (birja platformasi)da o‘z uzoq pozitsiyasini 120,094 ETHgacha kengaytirgan. Bu pozitsiyaning yopilish narxi atigi 2 234 AQSh dollarini tashkil qiladi.
Hozirda bu sarmoyador so‘nggi 24 soat ichida 13,5 million AQSh dollaridan ortiq zarar ko‘rmoqda.
Xuddi shuningdek, yana bir taniqli treyder «Machi Big Brother» (foydalanuvchi nomi, kuchli investor) uzoq pozitsiyani 6 000 ETH miqdorida ushlab turibdi, likvidatsiya narxi esa 3 152 AQSh dollariga teng.
Bunga qo‘shimcha ravishda, onchain ma’lumotlar maydonchasi — «Arkham» (ma’lumotlar tahlili platformasi) xabar berishicha, 10/10 bozori qulashini bashorat qilgan Xitoylik kit-treder hozirda Hyperliquid platformasida 300 million AQSh dollariga teng Efirium uzoq pozitsiyasini ushlab turibdi.
Efirium uzun pozitsiyalaridagi kitlar faolligi, yaqin oylarda narx oʻsishini kutayotganliklarini ko‘rsatadi. Biroq, bu optimizm ortida, yuqori darajadagi moliyaviy qarz – Efiriumda olib borilayotgan narx spekulyasiyasi katta tavakkalchilik manbai bo‘lib qolmoqda.
Efirium savdosida kreditdan foydalanish xavfli darajaga yetmoqda
«CryptoQuant» (maʼlumotlar tahlili platformasi) ma’lumotiga ko‘ra, Efiriumning taxminiy moliyaviy qarz darajasi «Binance» (birja platformasi)da 0,579 ga yetgan — bu butun tarixdagi eng yuqori ko‘rsatkich. Bu degani, juda xavfli va agressiv qarzdan foydalanilmoqda. Hatto narxdagi kichik o‘zgarish ham, domino kabi zanjirli yopilishlarni boshlashi mumkin.
«Bunday yuqori leverage darajasi shuni anglatadiki, platformada qarz evaziga ochilgan savdo bitimlar hajmi haqiqiy tokenlar hajmidan tezroq o‘smoqda. Shunday holatda, bozor kutilmagan narx o‘zgarishlariga nisbatan juda sezgir bo‘lib qoladi. Savdogarlar yuqoriga yoki pastga siljishda ham likvidatsiya xavfi ostida qoladi», — deya izoh berdi tahlilchi Arab Chain («CryptoQuant» ekspert tahlilchisi).
Tarixiy ma’lumotlar shuni ko‘rsatadiki, bu kabi yuqori cho‘qqilar, odatda, narxga kuchli bosim paytlariga to‘g‘ri keladi va ko‘pincha lokal bozor cho‘qqilarining belgisi bo‘ladi.
Spot bozor zaifligi xavfini oshiradi
Yana shuni ham ta’kidlash kerakki, spot bozorda ham zaiflashish yaqqol sezilmoqda. Kripto sohasini kuzatuvchi «Wu Blockchain» (ijtimoiy tarmog‘i va tahliliy loyiha) hisobot berdi — asosiy birjalarda spot savdo hajmi 2025 yil noyabr oyida, oktyabrga nisbatan 28 foizga kamaydi.
Yana bir xabarda, «BeInCrypto» (kripto tahlil platformasi) ta’kidladiki, birjalarga kiruvchi stabillik tokenlari (stablecoin) hajmi 50 foizga kamaygan. Ya’ni avgust oyidagi 158 milliard AQSh dollaridan, bugungi kunda atigi 78 milliard AQSh dollarigacha tushib qolgan.
Ko‘rib chiqilayotgan barcha omillar – spot bozordagi xarid quvvatining zaifligi, yuqori moliyaviy leverage va qisqarib borayotgan stabillik tokenlari zaxirasi – Efirium uchun qayta o‘sish imkoniyatini pasaytiradi. Bu sharoit kitlar ochgan uzoq pozitsiyalarni katta likvidatsiya xavfiga olib kelishi mumkin.