Janubiy Koreya “KOSPI” indeksi noyabr oyining boshida tarixiy darajaga ko’tarildi, kriptovalyuta savdosi hajmi esa 80% dan ko’proq kamaydi.
Bu keskin farq kriptoinvestorlarni o’z kapitalining an’anaviy aksiyalarga o’qishiga sababli xafsalasi pir qildi.
Aksiyalar bozoridagi rekord o’sish va misli ko’rilmagan kriptovalyuta pasayishi
Janubiy Koreya asosiy fond bozori indeksi bo’lgan Korea Composite Stock Price Index (KOSPI) 2023-yil oxiridan beri eng past darajadagi kripto birja hajmlariga nisbatan o’zining oliy darajasiga erishdi. “KOSPI” Korea Exchange (KRX) birjasida savdo qilinadigan barcha oddiy aktsiyalarni o’z ichiga olgan umumiy ko’rsatkichdir.
4-noyabrdagi mahalliy media hisobotiga ko’ra, “KOSPI”ning kundalik savdo hajmi 34,04 trillion vonni tashkil etdi, bu yilning birinchi savdo kunida, 2025-yilning 2-yanvarida qayd etilgan 11,05 trillion vondan 208% ga oshgan.
Xuddi shu davrda Janubiy Koreyaning besh asosiy kriptobirjalarida kundalik savdo hajmi 5,57 trillion vo’nga tushdi. Bu beshta KRW asosidagi birjalar qatoriga Upbit, Bithumb, Coinone, Korbit va Gopax kiradi. Bu yanvardan boshlangan, savdo hajmlari 10 trillion vondan oshiq bo’lgan vaqtdan toki 45% ga pasayib ketdi.
“CryptoQuant”ning ma’lumotlariga ko’ra, ushbu besh birjada savdo hajmi nolga yaqinlashdi. Bu 2025 boshlarida qayd etilgan 240 milliard birlikdan yuqori darajaga taqqoslab ko’rilganda sodir bo’ldi.
“KOSPI” yildan yilga 71,8% oshib ketdi va dunyodagi eng yaxshi rivojlanayotgan asosiy fond bozor indeksi bo’lib qoldi. Ushbu ko’tarilish ichki aktsiyalardagi harakatlar, ayniqsa “Samsung Electronics” va “SK Hynix” kompaniyalarining yangi ma’muriyat va investorlarga “sunʼiy intellekt” sohasidagi ishlab chiqilgan texnologiyalarni o’rtaga tashlashi bilan qo’llab-quvvatlandi.
Janubiy Koreyaning eng katta kripto birjasi Upbitning 24 soatlik savdo hajmi 2025-yil 31-oktabr holati bilan 12,8% ga tushib, 2,02 milliard AQSh dollarini tashkil etdi. Ushbu keskin pasayish investorlarning raqamli aktivlar ustida spekulyatsiyalar qilish istagining pasayayotganini ko’rsatadi.
“Barcha koreyalik chakana investorlar kripto aylanishlarida qayda ketdi? Javob: Qoshni fond bozoriga o‘tdi”, deya taʼkidladi tahlilchi AB Kuai Dong o‘z fikrini bildirdi.
Prezident Li Chje-myoning bozorga qulay siyosati mitingni qoʻllab-quvvatlaydi
Janubiy Koreya fond bozori o‘z ko‘tarilishiga bu yil may oyida, Prezident saylovi kampaniyasi davrida kirishdi. Saylov, harbiy holat bekor qilinishidan so‘ng o‘tkazildi va oppozitsiya lideri Li Jae-Myungning g‘alabasi keng kutildi.
Li advokat bo‘lib, bozorlarni rag’batlantirishga qiziqishni ko‘rsatgan. U ilgari fond bozoriga investitsiya qilganida, aktsiyaga do‘stona ritorikani saqlagan va bu investorlarning optimizmini kuchaytirgan. Natijada bu holat “KOSPI” indeksining rekord darajaga yetishiga olib keldi.
“Sunʼiy intellekt” chip yetkazib beruvchi “Samsung Electronics” va “SK Hynix” kompaniyalari bu yuksalishga yo’l ochdi. “Samsung”ning ulushi yil boshidan 95% ga ko’tarilgan bo’lsa, “SK Hynix” 242% ga ko’paygan. Ikkalasi ham umumiy bozorni ortda qoldirdi.
O’tgan hafta Gyeongju, Koreyada APEC sammiti bo’lib o’tdi va unga “Donald Tramp” va “Xi Jinping” kabi dunyo liderlari tashrif buyurishdi. Shuningdek, “NVIDIA”ning bosh direktori Jensen Huang ham CEO sammiti uchun Koreyaga tashrif buyurgan. U, Samsung va Hyunday rahbarlari bilan pivo va tovuq tanavvul qilish bilan birga, ommaviy axborot vositalarida e’tiborni tortdi.
Huang Prezident Li bilan uchrashib, Koreya hukumati va Samsung, SK Hynix va Hyunday kabi yirik kompaniyalarga 260,000 tadan ortiq sun’iy intellekt chiplarini yetkazib berishni rejalashtirayotganini aytdi. Ushbu “Jensen lahzalaridan” so’ng, Koreya aksiyalari bozorida ikki kun ketma-ket rekord darajaga erishildi.
Aksiyalar bozoridagi o’sishda kriptovalyuta bozori e’tibordan chetda qolayotgandek
Koreya o’zining yuqori kripto savdo hajmlari bilan mashhur bo’lsa-da, Upbit va Bithumbdagi listinglar jahon bozorida katta katalizator sifatida qaralgani uchun ahamiyatli. Lekin fond bozoriga pul sarmoya qilinayotgani tufayli, mamlakat ichki kripto bozori biroz chetda qolayotgandek.
So’nggi kripto bozorining sustligi ham bu oqimla bogʻliq. Xizmatlar va foyda ko’rish tomonida qaraganda, fond bozori yil boshidan 11% oshgan Bitkoindan ancha yuqorida.
Kriptobozo’rdagi ishtirokchilar bu holatdan norozi. “CryptoQuant” bosh direktori Ki Young Ju prezident ko’chmas mulk dan spekulyatsiyani boshqa yo’nalishda burish uchun aktsiyalarni qo’llashi lozimligini aytgan tahlilchini qo’llab-quvvatladi.
Har ikki bozor uchun kelgusi istiqbollari
Janubiy Koreya siyosiy spekulyatsiyasi bozorida Prezident Li kripto bozoriga katta qiziqish bildirdi. U o‘tgan prezidentlik saylovida, Bitcoin spot ETF tasdiqlanishi va stablkoinlarning qo‘llanilishi kabi dasturlarni tavsiya qilgan, hatto televizion bahslarda stablkoinlar qanday ishlashini tushuntirgan.
Yaqinda bir hukmron partiya siyosatchisi «BeInCrypto» (axborot nashri) muxbiriga shunday dedi: “Kelajakda Prezident Li fond bozorini va kriptovalyuta bozorini ko’targan inson sifatida yodda qoladi – bu hozirgi Trampga o’xshash modellardan biridir.”
Hozirgi kunda Janubiy Koreyaning bozorlarida an’anaviy va raqamli aktivlar orasidagi kamdan-kam uchraydigan farq yuzaga keldi. Bu vaqtinchalik bosqichmi yoki investorlarning harakatlarida chuqurroq o’zgarishmi, hozircha noma’lum, chunki siyosiy va iqtisodiy dinamikalar rivojlanishda davom etmoqda. Seshanba kuni bozor -2,7% korreksiyani boshdan kechirdi, bunaqa holat kriptovalyuta bozorida ham kuzatildi.
