2025-yil 17-oktabrda Kripto Qo’rquv va Ochko’zlik Indeksi 22 ballga tushib ketdi, bu “ekstremal qo’rquv” holatini ko’rsatdi – aprel oyidan beri eng past daraja.
Bu bozor uchun nimani anglatishi mumkin? Tarixiy ma’lumotlar va tahlilchilarning fikrlari javobni topishga yordam beradi.
Boshqalar qo’rqayotganida, oktyabrda ochko’z bo’lish vaqti keldimi?
Qo’rquv va Ochko’zlik Indeksi bir nechta omillarga asoslanib hisoblanadi: narx o’zgaruvchanligi (25%), bozor harakati/savdo hajmi (25%), ijtimoiy tarmoqdagi hissiyotlar (15%), so’rovlar (15%), Bitkoin ustunligi (10%) va Google Trendlar (10%).
25 dan past ko’rsatkich odatda ortiqcha qo’rquvni bildiradi, bu esa sotib olish imkoniyatlarini yaratadi. Biroq, bu kelajakda yanada pasayish xavfini ham ogohlantiradi.
«alternative.me» ma’lumotlariga ko’ra, indeks bir hafta oldin 71 (Ochko’zlik) dan tushib ketdi — bu investorlar hissiyotidagi keskin o’zgarishni ko’rsatadi.
Indeks oxirgi marta bu darajada past bo’lganida, aprel oyida, bu katta bozor pastligi bilan mos kelgan edi. O’sha davrda Bitkoin keyingi olti oy ichida 70% dan ko’proq o’sdi.
Tahlilchi Ted shuningdek, Binance birjasida Bitkoinning moliyalashtirish darajasi yaqinda salbiy bo’lganini ta’kidladi, ya’ni qisqa pozitsiyalarga ega treyderlar endi uzoq pozitsiyalarga ega bo’lganlarga to’lov to’laydilar.
Tarixan, bu signal ko’pincha bozor pastligini belgilagan va kuchli o’sish bilan kuzatilgan, bu 2025-yil o’rtalarida ham kuzatilgan.
X ijtimoiy tarmog’ida bir investor hisoblab chiqdiki, so’nggi ikki yil ichida yetti marta salbiy moliyalashtirish darajalari kuzatilgan, har biridan keyin 15 kun ichida o’rtacha 22% o’sish kuzatilgan.
«Tarixan, bu bozor pastligi va o’sishiga olib kelgan. Bu yana sodir bo’ladimi?» Ted aytdi.
Ammо bu oktabr boshqacha tuyulmoqda
Hozirgi qo’rquv faqat kriptovalyutalar bilan cheklanmaydi. U kengroq aksiyalar bozoriga ham tarqaldi.
17-oktabrda «Barchart» ma’lum qildi, aksiyalar ham olti oy ichida birinchi marta “ekstremal qo’rquv” holatiga tushib qoldi.
Ushbu salbiy hissiyot kengroq makroiqtisodiy xavotirlarni aks ettirishi mumkin, jumladan, Prezident Donald Trampning Xitoyga nisbatan savdo siyosati natijasida yuzaga kelgan geosiyosiy taranglik va yaqinda Federal Rezervning foiz stavkalari qarorlari bilan bog’liq retsessiya va inflyatsiya qo’rquvlari.
Garchi umidsizlik mavjud bo’lsa-da, «Bitwise» tadqiqot bo’limi rahbari, PhD André Dragosch, Bitkoinning nisbiy barqarorligiga ishonch bildirdi:
«Eslatib o’tamiz, biz allaqachon kriptoaktivlar hissiyotida sezilarli pasayishni ko’rdik. Bu yerda TradFi hissiyoti pastga tushmoqda. Shuning uchun Bitkoin bu notinchlik davrida nisbatan barqaror bo’lib qoladi. Bitkoin yana bir bor makro iqtisodiy ko’mir konida kanareyka bo’ladi», — dedi André Dragosch aytdi.
Tarixiy tendensiyalar va Dragoschning izohlari qo’rquv davrida Bitkoinning qiymat saqlovchi sifatidagi potentsialini ta’kidlaydi. Bu investorlar uchun jozibador darajalarda pozitsiyalarni qurish imkoniyatini ko’rsatishi mumkin.
Biroq, “boshqalar qo’rqayotganida ochko’z bo’lish” strategiyasi, agar qo’rquv davom etsa yoki kuchaysa, teskari natija berishi mumkin.
Garchi «Uptober» uchun umidlar mavjud bo’lsa-da, bu oy tarixan Bitkoin uchun kuchli daromadlar keltirgan, tahlilchilar ta’kidlashicha, 2025-yil Bitkoin yaratilganidan beri to’rtinchi eng yomon yil bo’lib, yil boshidan beri daromadlar 19% dan kam bo’lgan.
