«Binance» kompaniyasining sobiq bosh direktori Changpeng Chjao (CZ) doimiy fyucherslar uchun qorong’i hovuz uslubidagi markazlashmagan birja (DEX) taklif qildi.
CZning bu jasoratli taklifi, ko’pincha «Hyperliquid 40x kit» deb ataladigan treyder Jeyms Vinnning «Hyperliquid» ijtimoiy tarmog’ida amalga oshirgan yirik savdolari bilan bog’liq bo’lishi mumkinmi?
Dark Pool Perp DEX: Changpeng Zhaodan inqilobiy g’oya?
2025-yil 1-iyun kuni Changpeng Chjao (CZ) «X» ijtimoiy tarmog’ida kripto hamjamiyatini hayratga soldi. U doimiy fyucherslar uchun qorong’i hovuz uslubidagi markazlashmagan birja (DEX) g’oyasini taklif qildi.
CZ o’z postida hozirgi DEXlarning haddan tashqari shaffofligidan xavotir bildirdi. U yerda barcha savdo buyurtmalari real vaqtda ochiq ko’rsatiladi.
«Men har doim DEXda har kim sizning buyurtmalaringizni real vaqtda ko’rishi mumkinligidan hayratda qolaman. Muammo doimiy DEXda likvidatsiyalar mavjud bo’lganda yanada yomonlashadi», – deb bo’lishdi CZ.
Chjao tushuntirishicha, agar treyder DEXda 1 milliard dollarlik kripto sotib olish buyurtmasini joylashtirsa, boshqalar buni sezib, oldindan sotib olishga harakat qilishadi. Bu hodisa oldindan sotib olish deb ataladi.
Bu xatti-harakatlar narxning siljishiga olib keladi, tranzaksiya xarajatlarini oshiradi va noqulay narxlarni keltirib chiqaradi. Doimiy fyucherslarda xavf yanada katta: agar sizning likvidatsiya nuqtangiz ochiq bo’lsa, boshqa treyderlar bozorda manipulyatsiya qilib, sizni zarar ko’rishga majbur qilishlari mumkin.
Buni hal qilish uchun CZ qorong’i hovuzni taklif qildi. Bu modelda doimiy fyuchers buyurtmalari yashirin bo’ladi. Bunga erishish uchun qorong’i hovuz DEXlari ma’lumotlarni himoya qilish uchun Zero-Knowledge Proofs (ZK) kabi shifrlash texnologiyalaridan foydalanishi mumkin. CZning fikricha, bu treyderlar uchun maxfiylik va xavfsizlikni ta’minlaydi.
Jeyms Vinn CZning yangi g’oyasini ilhomlantirdimi?
CZning g’oyasi yaqinda sodir bo’lgan voqealardan, ayniqsa Jeyms Vinnning holatidan ilhomlangan ko’rinadi. Jeyms tezda katta foyda ko’rdi, lekin bir necha kun ichida ularni yo’qotdi. Bu «Hyperliquid» ijtimoiy tarmog’ida sodir bo’ldi.
«Doimiy fyucherslar kazinosi qiziqarli edi. Hech qanday afsus yo’q. 4 million dollardan 100 million dollarga va yana -13 million dollarga qaytish juda hayajonli edi. Ko’pchiligingiz bundan men kabi zavq oldingiz deb umid qilaman», – deb yozdi Jeyms Vinn «X» ijtimoiy tarmog’ida.
Vinnning yuqori darajadagi xavf-xatarni sevuvchi yondashuvi bu dramatik natijalarga olib keldi. E’tiborlisi, Vinn likvidatsiya va katta yo’qotishlarga duch kelganida, boshqa bir treyder qarama-qarshi strategiyani qo’llab, katta foyda oldi.
«BeInCrypto» axborot agentligi «Lookonchain»dan olingan ma’lumotlarga ko’ra, 0x2258 treyderi Jeyms Vinn sotib olganida qisqa pozitsiya ochgan va aksincha. Bu strategiya 0x2258ga 17 million dollar daromad keltirdi, Vinn esa 98 million dollar yo’qotdi.
«X» ijtimoiy tarmog’ida ba’zi foydalanuvchilar, masalan, DonCryptoDraper, CZning g’oyasini qo’llab-quvvatladilar.
«Roziman. Yaqinda 13,27 dollarlik uzoq muddatli pozitsiya ochdim va darhol kitlar mening buyurtmamni DEXda ko’rib, sotib yuborishdi va meni likvidatsiya qilishdi. Men qaytarib berishni talab qilaman», – deb yozdi DonCryptoDraper.
Xuddi shunday, kripto treyder EnHeng CZning qorong’i hovuz perp DEX haqidagi g’oyasini istiqbolli yo’nalish deb hisoblaydi.
«Ular o’z-o’zidan mustahkam DEXlar, lekin biz hali qorong’i hovuz mexanizmlarini doimiy shartnomalar bilan birlashtirgan loyihani ko’rmadik. Bu, aslida, juda istiqbolli yo’nalish», – deb aytdi EnHeng456.
Ba’zi treyderlar CZning g’oyasi tez orada «BNB Chain»da ishga tushirilishi mumkin deb taxmin qilishdi.
«Rahbar shunchaki yakshanba kuni milliard dollarlik g’oyani tashladi. ZK + Perps + Qorong’i hovuzlar = Haqiqiy alfa. Va buni «BNB Chain»da ishga tushirishni tasavvur qiling», – deb bo’lishdi bir treyder.
Diskleymer
Trust Project qoidalariga ko‘ra, BeInCrypto faqat xolis va haqqoniy ma’lumotlarni taqdim etishga intiladi. Ushbu yangilik maqolasining maqsadi voqeani aniq va o‘z vaqtida yoritishdir. Shunga qaramay, BeInCrypto o‘quvchilarga ushbu kontent asosida moliyaviy qaror qabul qilishdan oldin ma’lumotni mustaqil ravishda tekshirishni va mutaxassis bilan maslahatlashishni tavsiya qiladi. Shuningdek, Shartlar va qoidalar, Maxfiylik siyosati va Diskleymerlar yangilandi.