«Bloomberg» axborot agentligi xabariga ko‘ra, Gonkong Osiyoda birinchi bo‘lib sug‘urta kompaniyalariga kriptovalyutalarga investitsiya kiritishga ruxsat beruvchi aniq me’yoriy tartibotni joriy qilmoqchi.
Gonkong Sug‘urta organi (IA – davlat nazorat idorasi) yangi qoidalar taklif qilmoqda. Ushbu qoidalar sug‘urta kompaniyalarining kapitalini raqamli aktivlarga, jumladan, kriptovalyutalar va stabillar tokenlarga (stablecoinlarga) yo‘naltirish imkonini beradi.
Ehtiyotkorona ruxsat, to‘liq taqiq emas
Taklifga ko‘ra, kripto aktivlarning har biriga 100% xavf indikatori belgilanadi. Bu — sug‘urta kompaniyalari, kripto investitsiyalariga teng miqdorda kapital zaxirasini saqlashi kerakligini anglatadi. Stabillar tokenlar uchun esa xavf darajasi ular bog‘langan oddiy pul birligiga qarab alohida belgilanadi.
Taklif 2025-yil fevralidan apreliga qadar jamoatchilik muhokamasidan o‘tadi, so‘ngra qonunchilikka taqdim etiladi. «Hong Kong» markaziy banki vazifasini bajarayotgan moliya tashkiloti kelasi yil boshida birinchi stabillar tokenlar litsenziyalarini berishni rejalashtirmoqda. Bu esa yirik investorlar uchun kripto sohasidagi qoidalarni bir yo‘la muvofiqlashtirishga imkon yaratadi.
100% xavf indikatori avvaliga cheklov sifatida tuyilishi mumkin. Biroq, soha kuzatuvchilari bu holatni taqiqlash emas, balki rasmiy ruxsat sifatida baholaydi. 2024-yilda Gonkong sug‘urta sohasida jami 158 ta ruxsatga ega kompaniya, taxminan 635 milliard Gonkong dollari (82 milliard AQSH dollari) miqdorida sug‘urta mukofoti yig‘gan. Ushbu kapitaldan hatto kichik qism ajratilsa ham, kriptovalyuta bozoriga sezilarli darajada institutsional likvidlik (pul aylanishi) kirib keladi.
Tartibot loyihasida, shuningdek, Gonkong va «Xitoy Xalq Respublikasi» (davlat) materik qismi uchun infratuzilma loyihalariga sarmoya kiritgan kompaniyalarga kapital bo‘yicha rag‘batlar nazarda tutilgan. Jumladan, Xitoy chegarasiga yaqin joylashgan Shimoliy Metropoliten hududida amalga oshirilayotgan loyihalar qo‘llab-quvvatlanadi. Bu esa kripto bo‘yicha imtiyozlar davlatning yirik maqsadlariga xususiy kapitalni jalb qilish uchun kengroq dastur doirasida tatbiq etilayotganini ko‘rsatadi.
Mintaqalar o‘rtasidagi tafovut kengaymoqda
Gonkong yondashuvi boshqa yirik moliyaviy markazlar siyosatidan farq qiladi. Masalan, «Singapur» (davlat) kredit kartalari yordamida kriptovalyuta sotib olish va har qanday rag‘batlantirish turlarini taqiqladi. Endi oddiy aholiga savdo qilishdan avval xavfni tushuntiruvchi testdan o‘tish majburiy. «Janubiy Koreya» (davlat) esa 2017-yilda joriy etilgan institutsional taqiqni asta-sekin bekor qilmoqda, shuning uchun 2025-yil oxiriga qadar notijorat tashkilotlar va fond birjasida ro‘yxatdan o‘tgan kompaniyalar savdo qilishga ruxsat oladi. Ammo banklar va sug‘urta kompaniyalari hali ham bevosita kripto aktivlarni ushlab turolmaydi. «Yaponiya» (davlat)da hozirgi sug‘urta qoidalari kriptovalyutalar uchun investitsiya imkonini bermaydi, biroq 2026-yilda takror klassifikatsiya amalga oshirilsa, institutsional mahsulotlarga yo‘l ochiladi.
Bu kabi tafovutlar fonida Gonkong mintaqada institutsional kripto investitsiyalar uchun asosiy eshik bo‘lib chiqmoqda. Shahar o‘zining raqamli aktivlar tizimini faol ravishda rivojlantiryapti. Bu yil boshidayoq spot Bitkoin va Efirium ETF fondlariga ruxsat berdi.
Sugʻurta kompaniyalaridan tashqarisida nima bor
Gonkongdagi bozor ishtirokchilari muhokama jarayonini diqqat bilan kuzatadi. Chunki xavf indikatorlari va qaysi aktivlar sarmoyaga yaroqli ekani bo‘yicha o‘zgarishlar kutilmoqda. Ayrim kompaniyalar esa mavjud imkoniyatlarni kengaytirib, infratuzilma loyihalarining yangi turlariga ham qamrov ochilishiga umid qilmoqda.
Agar ushbu taklif amalda qabul qilinsa, Gonkong tartiboti boshqa Osiyo davlatlari uchun institutsional kripto kirishini tashkil etishda namunaga aylanishi mumkin. Bu esa butun mintaqada yangi texnologiyalarni qabul qilish jarayonini tezlashtirishi kutilmoqda.