«Solana» tarmog’i o’zining kutilgan Alpenglow yangilanishi uchun ovoz berish bosqichini boshladi. Bu yangilanish tarmoq tarixidagi eng katta o’zgarish bo’lishi mumkin.
Rasmiy ravishda SIMD-0326 deb nomlangan taklif hozirda validatorlar tomonidan ovoz berish uchun ochiq. Hozirda 10% dan ortiq qo’llab-quvvatlash mavjud. Taklifning qabul qilinishi uchun kamida 33% kvorum va ishtirok etayotgan ovozlarning uchdan ikki qismi kerak.
Solana’ning Alpenglow yangilanishi: foydalanuvchilar bilishi kerak bo’lgan barcha ma’lumotlar
Jamiyat kuzatuvchilari Alpenglow yangilanishini «Solana» tarmog’i ishga tushirilgandan beri eng katta yangilanish deb atashmoqda.
«Solana Floor» tahlil platformasi bu yangilanishni tarmoq tarixidagi eng muhim konsensus yangilanish taklifi deb ta’riflagan.
Alpenglow «Solana»ning eski Proof-of-History (PoH) va TowerBFT tizimini almashtiradi. Yangilanish zamonaviy konsensus arxitekturasini va’da qiladi, bu esa bloklarni deyarli bir zumda yakunlash imkonini beradi.
Hozirda TowerBFT blokni yakunlash uchun taxminan 12,8 soniya talab qiladi. Alpenglow esa bu vaqtni atigi 100–150 millisekundgacha qisqartirishni va’da qiladi. Bu tezlik Web2 ilovalari bilan solishtiriladi.
«Asosan, Web2 tezligi bilan blokcheyn xavfsizligi», deb bir foydalanuvchi izoh berdi.
Alpenglowning asosida Votor yotadi, bu yengil va to’g’ridan-to’g’ri ovoz berish protokoli. Votor orqali validatorlar tarmoq sharoitlariga qarab bloklarni bir yoki ikki ovoz berish raundida yakunlaydi.
Ovozlarni to’g’ridan-to’g’ri almashish va kriptografik yig’ish orqali validatorlar kamroq tarmoq yuklamasi bilan konsensusga erishishi mumkin. Bu uzoq vaqtdan beri to’siq bo’lib kelgan ortiqcha trafikni kamaytiradi.
O’zgarishning sababi «Solana»ning mavjud modelidagi ishlash va xavfsizlik muammolaridan kelib chiqadi.
TowerBFT formal xavfsizlik kafolatlariga ega emas va uzoq yakunlash kechikishlariga ega, bu esa tarmoqni qayta tashkil etish va ishlashning yomonlashishiga moyil qiladi.
Alpenglow bu zaifliklarni quyidagilar bilan bartaraf etadi:
- «20+20» xato bardoshliligi: Tarmoq 20% validatorlar zararli bo’lsa va yana 20% oflayn bo’lsa ham faol qoladi.
- Iqtisodiy adolat: Validatorlar har bir davr uchun 1.6 SOL miqdorida Validator Qabul Bileti (VAT) to’lashi kerak, bu ularni jarayonga jalb qiladi va bepul foydalanishni oldini oladi.
- Tashqi ovoz berish: Har bir slot uchun ovoz berish tranzaksiyalarini yo’q qilish xarajatlarni va tarmoq kengligi foydalanishini kamaytiradi.
Mukofot tuzilishi ham o’zgaradi. Ovozlarni yig’uvchi yetakchilar endi kiritilgan validatorlar bilan bir xil mukofot oladi.
Yakunlash sertifikatlarini ishlab chiqarish uchun bonus ham mavjud. Bu rag’batlarni moslashtirish va yuklamani kamaytirishga qaratilgan.
Vaqt jadvali va ovoz berish jarayoni
Ovoz berish jarayoni «Solana» davrlariga asoslangan:
- 833–838-davrlar: Muhokama davri
- 839-davr: Ulush og’irliklari e’lon qilinadi
- 840–842-davrlar: Ovoz berish tokenlari tarqatiladi va beriladi
Validatorlar Jito tomonidan yaratilgan tarqatish vositasidan foydalanib, ovoz berish tokenlarini olishadi. Ularni Ha, Yo’q yoki Betaraf manzillarga yuborishlari mumkin.
Taklif muvaffaqiyatli bo’lishi uchun Ha ovozlari Ha+Yo’q umumiy ovozlarining kamida uchdan ikki qismini tashkil etishi kerak, agar kvorumga erishilsa.
Dastlabki blokcheyn ma’lumotlari 10% dan ortiq validator qo’llab-quvvatlashini ko’rsatmoqda, ammo yangilanish 33% chegarasini oshish uchun kengroq qo’llab-quvvatlashga muhtoj.
Agar qabul qilinsa, Alpenglow «Solana»ning «Layer-1 (L1) blokcheyn» poygasidagi raqobatbardosh o’rnini qayta belgilashi mumkin.
Yakunlash vaqtlari 200 millisekunddan kamga tushishi bilan, ishlab chiquvchilar va savdogarlar «Solana»ni markazsizlashtirishdan voz kechmasdan Web2 tezligiga mos keladigan blokcheyn sifatida ko’rishlari mumkin.
