«Stablecoin-as-a-Service» (SCaaS) modeli orqali har qanday biznes yoki platforma murakkab infratuzilma yaratmasdan o’zining stablikoinini chiqarishi mumkin.
Bu imkoniyat keng, lekin likvidlikning bo’linishi, zaxiralar shaffofligi va global tartibga solish qoidalarining o’zgarishi kabi xavflar bilan birga keladi.
Har kim stabikoin chiqarishi mumkin
«CoinGecko» ma’lumotlariga ko’ra, stablikoin segmenti hozirda taxminan 306 milliard dollar bozor kapitalizatsiyasiga va 355 xil tokenlarga ega. Bugungi kunda juda mashhur bo’lsa-da, har kim stablikoinlarni samarali chiqarib va boshqara olmaydi.
Biroq, yangi stablikoin modeli bizneslar, platformalar yoki tashkilotlarga butun infratuzilmani noldan yaratmasdan stablikoinlarni chiqarish va boshqarish imkonini beradi.
Bu model standartlashtirilgan chiqarish/yo’q qilish, moslashtirilgan zaxira mexanizmlari va to’lovlar, shuningdek, uchinchi tomon operatsion interfeyslarini o’z ichiga oladi. Bu «Stablecoin-as-a-Service» (SCaaS) deb ataladi.
Eng so’nggi misol – «Stripe» kompaniyasining ochiq chiqarish dasturi (2025 yil sentyabrda ishga tushirilgan). Bu dastur bizneslarga stablikoinlarni erkin chiqarish/yo’q qilish, to’lovlar va zaxira taqsimotlarini moslashtirish imkonini beradi, shuningdek, ma’lum bir to’lovdan keyin daromadni bo’lishish imkoniyatini taqdim etadi. «Ethena Labs» ilovalar yoki blokcheynlar uchun oq yorliq yechimini taqdim etadi. «Google» kabi texnologiya gigantlari stablikoinlardan foydalangan holda sun’iy intellekt agentlari uchun to’lov protokolini sinab ko’rgan, «BitGo» kabi saqlovchilar ham bozorda ishtirok etmoqda.
«Stripe stablikoinni xizmat sifatida e’lon qiladi. Har qanday kompaniya bir necha qator kod bilan stablikoinlarni chiqarishi mumkin. Zaxiralarni «BlackRock», «Fidelity» yoki «Superstate» boshqaradi. «X» ijtimoiy tarmog’i foydalanuvchisi Stripe’ning SCaaS haqida izoh berdi.
SCaaS modeli har qanday biznesga o’z stablikoinini chiqarish imkonini berib, kirish to’siqlarini pasaytiradi. Bu, shuningdek, maxsus mahsulotlar yoki maqsadli bozorlar uchun moslashtirilgan stablikoinlarni qo’llab-quvvatlaydi va hamyonlar/birjalar/zanjirlar uchun daromad olish imkoniyatiga ega mahsulotlarni tarqatish uchun qo’shimcha vositalarni taqdim etadi.
«X» ijtimoiy tarmog’i foydalanuvchilari ba’zi birlari SCaaS muhim ahamiyat kasb etadi deb ta’kidlashmoqda, chunki stablikoinlar tovarlarga aylanib, tarqatuvchilar (hamyonlar, birjalar, zanjirlar) daromad imkoniyatlarini izlaydi. Boshqalar esa SCaaS ko’plab blokcheynlar uchun qutqaruvchi bo’lishi mumkin deb taklif qilishmoqda.
Yuqori imkoniyat, yuqori xavf
Shunga qaramay, xavflar katta. Ko’p sonli chiqarish modellari likvidlikning bo’linishiga olib kelishi mumkin. Masalan, bir nechta «USD-ga bog’langan» stablikoinlar bir vaqtda mavjud bo’lishi mumkin, lekin zaxiralar, shaffoflik yoki qaytarish ishonchliligi jihatidan farq qilishi mumkin.
Bozor dinamikasi SCaaSni daromadga asoslangan garovga aylantirishi mumkin: chiqaruvchilar raqobatbardosh bo’lish uchun zaxira daromadlarini optimallashtirishi mumkin, ba’zan likvidlik xavfini olish yoki kam likvid aktivlarga sarmoya kiritishi mumkin. Bu esa qaytarishlar kutilmaganda ko’payganda zaifliklarni keltirib chiqaradi.
Huquqiy va operatsion nuqtai nazardan, SCaaS zaxira tarkibi, sug’urta/qaytarish mexanizmlari va mustaqil audit jarayonlari bo’yicha mutlaq shaffoflikni talab qiladi.
Milliy yoki mintaqaviy darajadagi tartibga solish qarorlari ko’p sonli chiqarish manzarasini tubdan o’zgartirishi mumkin.
Shunga qaramay, SCaaS stablikoinlar global to’lov vositasiga aylanib borar ekan, tabiiy bir qadam bo’lishi kutilmoqda.
