Tether va Circle hozirda bir nechta davlatlardan ko’ra ko’proq AQSh qarziga ega

Avval kripto uchun maxsus vosita bo’lgan stabilkoinlar endi asosiy moliya tizimining bir qismiga aylanmoqda. «Circle» va «Tether» kompaniyalari hozirda bir necha davlatlardan ko’ra ko’proq AQSh qarz portfeliga ega.

Yaqinda qabul qilingan GENIUS qonuni stabilkoinlardan foydalanishni qonuniylashtirdi. Bu banklar, to’lov protsessorlari va «Fortune 500» kompaniyalari orasida qiziqishni kuchaytirdi.

Circle va Tether AQSh qarzini Germaniya, Janubiy Koreya va BAAdan ko’proq to’playdi

Stabilkoinlar AQSh dollariga bog’langan raqamli tokenlar bo’lib, ko’pincha AQSh g’aznachilik obligatsiyalari bilan ta’minlanadi. Bu tuzilma bir tokenni bir dollar qiymatida ishonchli almashtirish imkonini beradi.

Ularning barqarorligi ularni xalqaro to’lovlar va kripto ekotizimi uchun hisob-kitob qatlami sifatida jozibador qiladi.

Ikki yetakchi stabilkoin chiqaruvchisi, «Tether» (USDT) va «Circle» (USDC), bir necha yirik milliy iqtisodiyotlardan ko’proq AQSh davlat qarziga ega. Bunga Germaniya, Janubiy Koreya va Birlashgan Arab Amirliklari kiradi.

Eng yirik stabilkoin chiqaruvchisi «Tether» hozirda 100 milliard dollardan ortiq g’aznachilik obligatsiyalariga ega. G’aznachilik departamenti ma’lumotlariga ko’ra, u 18-o’rinda turadi, BAA (85 milliard dollar) dan yuqori.

«Circle», USDC chiqaruvchisi, 45 milliarddan 55 milliard dollargacha g’aznachilik obligatsiyalariga ega, bu esa uni Janubiy Koreyadan (taxminan 75 milliard dollar) oldinga qo’yadi.

Ikki kompaniya birgalikda uchta davlatdan ham ko’proq, yaqinda «Apollo» hisobotida bu sohaning qanchalik tez o’sayotganligi ko’rsatilgan.

«Stabilkoinlardan foydalanishning deyarli 90% kripto savdosi uchun, bu ehtimol o’sishda davom etadi. Katta yutuq AQSh dollar stabilkoinlari global chakana to’lovlar uchun ishlatilsa bo’ladi. Agar AQSh dollar stabilkoin bozori trillionlarga yetib borsa, AQSh g’aznachilik obligatsiyalariga talab sezilarli darajada oshadi. Moliyaviy barqarorlik xavflari mavjud, chunki omonatchilar stabilkoin chiqaruvchisiga ishonchini yo’qotsa, pul tezda harakatlanadi», – deyiladi «Apollo» hisobotida.

Stabilkoin sanoati hozirda g’aznachilik obligatsiyalarining 18-yirik tashqi egasi bo’lib, prognozlar uning hozirgi 270 milliard dollarlik bozor qiymatidan 2028-yilgacha 2 trillion dollarga o’sishini ko’rsatmoqda.

USDCning bozor qiymati o’tgan yilda 90% ga oshib, 65 milliard dollarga yetdi. Bu institutsional qabul qilish va «Circle»ning iyun oyidagi yuqori darajadagi IPOsi bilan qo’llab-quvvatlandi.

Tranzaksiya hajmlari an’anaviy to’lov gigantlariga raqobat qilmoqda

Ayni paytda, qabul qilish hikoyasi zaxiralar bilan cheklanmaydi. 2024-yil boshida stabilkoin tranzaksiya hajmi «Visa»dan oshib ketdi, asosan kripto savdosi uchun ishlatilgani sababli. Global pul o’tkazmalarida ko’paygan foydalanish ham bu jarayonga hissa qo’shdi, «BeInCrypto» hisobotida 49% tashkilotlar stabilkoinlardan foydalanishi ko’rsatilgan.

Tezkor hisob-kitob va past to’lovlar bilan stabilkoinlar SWIFT va boshqa eski to’lov tizimlariga nisbatan tezroq va arzonroq alternativ sifatida taklif qilinmoqda. «Stripe»ning oktyabr oyida stabilkoin startapi «Bridge»ni 1,1 milliard dollarga sotib olishi texnologiyaga birinchi yirik fintech garovlaridan biri bo’ldi.

Stabilkoin chiqaruvchilarining yirik g’aznachilik obligatsiyalari xaridorlari sifatida o’sishi an’anaviy xorijiy egalari qisqarayotgan paytda sodir bo’lmoqda. Xitoyning ulushi o’n yil avvalgi 1 trillion dollardan 756 milliard dollarga tushdi.

Hozirda 1,13 trillion dollar bilan eng yirik xorijiy egasi bo’lib turgan Yaponiya ham ehtiyotkorlik bilan yondashishni ko’rsatdi. Bu stabilkoin chiqaruvchilariga AQSh qarziga doimiy talab manbai sifatida xizmat qilish imkonini yaratadi.

«Stabilkoin chiqaruvchilar doimo mavjud bo’lishi G’aznachilik [Departamenti]ga qarzni qayerga joylashtirish haqida ishonch berish nuqtai nazaridan katta yordamdir», – deb xabar berdi «Fortune», kripto va obligatsiya bozori o’rtasidagi aloqani o’rganayotgan Vanderbilt huquq maktabi professori Yesha Yadavni keltirib.

Qo’llab-quvvatlovchilar stabilkoinlar dollarni global miqyosda mustahkamlashga yordam berishi mumkinligini ta’kidlaydilar, xuddi 20-asrda ofshor «Evrodollar» bozori kabi.

Ular, shuningdek, stabilkoin firmalaridan g’aznachilik obligatsiyalariga bo’lgan talabning o’sishi uzoq muddatli foiz stavkalarini pasaytirishga va AQSh sanksiyalarini chet elda kuchaytirishga yordam berishi mumkinligini taklif qiladilar.

Biroq, skeptiklar raqamlarni ortiqcha baholashdan ogohlantiradilar, masalan, AQSh pul bozori fondi (MMF) sektori stabilkoin ulushlaridan ancha katta bo’lib, taxminan 7 trillion dollarni tashkil etadi.

Ayni paytda, bank lobbistlari stabilkoinlar banklardan omonatlarni olib chiqib ketishi va bu kredit berish imkoniyatini kamaytirishi mumkinligidan ogohlantiradilar.

«Citibank» (bank) prognozlariga ko’ra, agar AQSh qarzi oshsa va T-Bills (AQSh davlat obligatsiyalari) beqaror bo’lsa, Stablecoinlar AQSh T-Billsning eng yirik egalari qatoriga kiradi. Bu holatda raqamli dollarga bo’lgan ishonch ham pasayadi. Natijada, vaqtincha boshqa valyutalarga o’tish kuzatilishi mumkin», deb yozdi bir foydalanuvchi, «Citibank» (bank) ma’lumotlariga tayanib, «X ijtimoiy tarmog’i»da yozdi.

Sohadagi mutaxassislar esa, o’nlab yillar avval MMF (Pul bozor fondlari) bilan bog’liq shunga o’xshash qo’rquvlar asossiz bo’lib chiqqanini ta’kidlashadi.

Shunga qaramay, agar stablecoinlar qisqa muddatli AQSh obligatsiyalarini katta miqdorda o’zlashtirishda davom etsa, bu Wall Streetda likvidlik va xavfni boshqarish usullarini buzishi mumkin.

Biroq, «Circle» va «Tether» (kompaniyalar)ning o’sishi AQSh qarz bozorida yangi, og’ir vaznli xaridorlar sinfi paydo bo’lganini ko’rsatadi. Ular an’anaviy bank zallarida emas, balki o’zgaruvchan kripto maydonida tug’ilgan.