Tokenizatsiya moliyaviy bozorlar, jumladan, kripto uchun keyingi innovatsiya sifatida taqdim etilgan. Biroq, soha yetakchilariga ko’ra, bu bozorlar jamoat va xususiy kompaniyalarni qanday aniqlashini o’zgartirishi mumkin.
Yangi tokenizatsiyalangan aksiyalar to’lqini haqida xavotirlar ham mavjud. Bu altkoinlar bozorini kuchaytirishi yoki zaiflashtirishi mumkin.
Mutaxassislar tokenlashtirilgan aksiyalarning ta’sirini muhokama qilmoqda
Vlad Tenevga ko’ra, tokenizatsiyalangan aksiyalar 2015 yildan beri eng katta innovatsiya hisoblanadi. «Robinhood» ijtimoiy tarmog’i bosh direktori Tenev, chakana investorlar xususiy aksiyalarga teng kirish huquqiga ega bo’lishi kerakligini aytadi. Bu soha odatda venchur kapitali va institutsional mablag’lar tomonidan boshqariladi.
Tenev, ayniqsa, aksiyalar takliflari bo’yicha tokenizatsiyalangan real dunyo aktivlarining (RWA) muqarrarligini ta’kidladi. U, hatto tartibga solish noaniqligida ham, Yevropa Ittifoqiga mos keladigan tokenizatsiyalangan derivativlarga talab ortib borayotganini aytadi.
«RWA tokenizatsiyasi muqarrar va xilma-xillik va inklyuzivlikni qo’llab-quvvatlaydigan tabiiy rivojlanishdir», deb ta’kidladi venchur hamkori Alvin Foo, Tenevni keltirib.
Biroq, bu o’zgarishlar faqat innovatsiya bilan cheklanmaydi va korporativ tasniflarni tubdan o’zgartirishi mumkin.
«Bloomberg» axborot agentligining vakili Jo Veysental, agar xususiy aksiyalarning tokenizatsiyasi muvaffaqiyatli bo’lsa, bozorlar jamoat va xususiy kompaniyalarni ajratishni to’xtatishi mumkinligini taxmin qildi.
Buning o’rniga, kompaniyalar likvidlik va oshkor qilish spektrida mavjud bo’lishi mumkin. Bu jarayon an’anaviy IPO jarayonlari o’rniga aqlli shartnomalar va blokcheyn shaffofligi orqali amalga oshiriladi.
«Agar xususiy aksiyalarning tokenizatsiyasi (masalan, Robinhoodning sa’y-harakatlari) muvaffaqiyatli bo’lsa, kelajakda jamoat va xususiy kompaniyalar haqida gaplashamizmi, deb o’ylayman. Bu faqat likvidlik va oshkor qilishning turli darajalari spektri bo’lishi mumkin», deb Veysental o’z fikrini bildirdi.
Bu fikr «The Economist» jurnalining kuzatuvlariga hamohang. Ular, agar to’g’ri miqyosda amalga oshirilsa, tokenlar xususiy firmalarni jamoat kompaniyalariga aylantirishi mumkinligini ta’kidlashdi.
Jurnal, yetarli bozor ishtiroki va infratuzilma bilan tokenlar ko’plab jamoat aksiyalari funksiyalarini taqlid qilishi mumkinligini, bu esa kripto innovatsiyasini inkor etib bo’lmasligini taklif qildi.
Bu o’zgarish faqat nazariy emas. Bitkoinning ilk tadbirkorlaridan biri Charli Shrem, tokenizatsiyalangan qimmatli qog’ozlar IPOlar bilan bir xil dinamikaga duch kelishini ta’kidladi.
Bu tokenni kim kafolatlaydi, daromad va rentabellik o’rtasidagi munosabatlar sifati va tokenlar qayerda savdo qilinishi kabi masalalarni o’z ichiga oladi.
«IPO bilan mavjud bo’lgan shartlar bir xil», deb Shrem o’z fikrini bildirdi.
Bu bayonot, real dunyo asoslari tokenizatsiyalangan bozorlarda ham muhim rol o’ynashini ko’rsatadi.
Qonunchilikka oid tashvishlar: To’siqsizmi yoki shunchaki mos kelmaydimi?
Biroq, hamma ham bu jarayonga ijobiy qarashmaydi. AQSh Kongressi a’zosi Shon Kasten, tokenizatsiyaga intilish kompaniyalarga kapital yig’ish imkonini berishi mumkinligini, lekin bu jarayonda tartibga solish va oshkor qilish talablaridan qochish mumkinligini ogohlantirdi.
Kasten, shuningdek, tizimni to’siqsiz deb atash ko’pincha huquqiy nazoratdan qochish uchun kod ekanligini ta’kidladi.
Darhaqiqat, innovatsiya va tartibga solish muvofiqligi o’rtasidagi ziddiyat markaziy masala bo’lib qolmoqda. Bir tomondan, tokenizatsiya 24/7 savdo, fraksion mulkchilik va global ishtirokni va’da qiladi.
Boshqa tomondan, tanqidchilar chakana investorlar uchun himoyani chetlab o’tish foydalanuvchilarni katta xavf-xatarlarga duchor qilishi mumkinligini ta’kidlashadi.
Shunga qaramay, «Robinhood» ijtimoiy tarmog’i va «Coinbase» kabi boshqa kompaniyalar aksiyalarni tokenizatsiya qilish va uzoq muddatli moliyaviy chegaralarni yo’q qilish uchun tez harakat qilmoqda.
Agar bu sa’y-harakatlar muvaffaqiyatli bo’lsa, ular aksiyalarni qanday savdo qilishni qayta aniqlashdan tashqari, zanjirli iqtisodiyotda jamoat kompaniyasi bo’lish nimani anglatishini qayta tasavvur qilishi mumkin.
Diskleymer
Trust Project qoidalariga ko‘ra, BeInCrypto faqat xolis va haqqoniy ma’lumotlarni taqdim etishga intiladi. Ushbu yangilik maqolasining maqsadi voqeani aniq va o‘z vaqtida yoritishdir. Shunga qaramay, BeInCrypto o‘quvchilarga ushbu kontent asosida moliyaviy qaror qabul qilishdan oldin ma’lumotni mustaqil ravishda tekshirishni va mutaxassis bilan maslahatlashishni tavsiya qiladi. Shuningdek, Shartlar va qoidalar, Maxfiylik siyosati va Diskleymerlar yangilandi.
