Bitkoin 2025 yil Rojdestvo bayramiga yaqinlashar ekan, u zaif, ammo diqqatga sazovor bir holatda. Narxi bir necha haftalik bosimdan so‘ng $93,000 atrofida savdo qilmoqda. To‘rt asosiy grafik bozordagi tuzatishlar oxiriga yaqinlashayotganini, biroq kuchli ko‘tarilish uchun aniq turtki hali yo‘qligini ko‘rsatmoqda.
Ma’lumotlar asosida uchta yirik kuch ishlayapti. So‘nggi sotib olganlar katta zarar ko‘rmoqda, yangi “kitlar” esa bozorga bosim o‘tkazmoqda. Keng iqtisodiy sharoitlar narxga ta’sir qilishda davom etmoqda, lekin so‘nggi paytda sekin-asta spot xaridlar kuchaymoqda.
Qisqa muddatli Bitkoin egalari katta yo‘qotishlarga uchramoqda
Birinchi grafik qisqa muddatli saqlovchilar (STH) tomonidan fiksatsiya qilingan foyda va zararlarni ko‘rsatadi. Bu guruh so‘nggi oylarda sotib olingan tokenlarni o‘z ichiga oladi. Ularning “faktik narxi” deganda o‘rtacha xarid narxi tushuniladi.
2025 yil boshlarida STHlar katta foydada edi. Ularning o‘rtacha holati Bitkoin ko‘tarilgan sari 15–20% foyda ko‘rsatardi. Shunday davrda ko‘plab investorlar foyda olishga harakat qildi va sotuv bosimini oshirdi.
Hozir esa vaziyat butunlay o‘zgardi. Bitkoin hozir STH faktik narxidan past savdo qilmoqda va bu guruh o‘rtacha -10% zarar ko‘rsatmoqda. Grafikdagi gistogramma qizil rangda, bu 2025 yildagi eng yirik yo‘qotish davrlaridan biridir.
Bu holat ikki natijaga olib keladi.
Qisqa muddatda, zarar ko‘rgan saqlovchilar har bir narx ko‘tarilishida tokenlarini sotishga harakat qilishadi. Ko‘pi nima bo‘lsa ham zararini yopib chiqib ketishni xohlaydi va bu ko‘tarilishlarni cheklab qo‘yadi.
Biroq, chuqur va uzoq davom etgan zararlar odatda tuzatishlarning oxirida paydo bo‘ladi. Bu nimani anglatadi? Zaif investorlar allaqachon katta zarar ko‘rgani uchun, bozorga bosim kamayadi.
Bir payt kelib, bu guruhning sotish kuchi ancha pasayadi.
Tarixda muhim burilish nuqtasi, narx STH faktik narxidan yuqoriga qaytganida yuzaga kelgan. Bunday vaziyat majburiy sotuvlar asosan tugaganini va yangi talab oldingi taklifni qabul qilganini anglatadi.
Bundan oldin esa grafik ehtiyotkorlik va hozirgi narx atrofida oraliq savdoni tavsiya qiladi.
Yangi bitkoin kitlari o‘z o‘rnini bo‘shatdi
Ikkinchi grafik kitlar guruhi tomonidan fiksatsiya qilingan foyda va zararlarni ko‘rsatadi. Bu ma’lumotlar “yangi kitlar” va “eski kitlar” deb bo‘linadi. Yangi kitlar — yaqinda yirik miqdorda token jamg‘argan investorlar.
Kecha yangi kitlar bir kunda $386 million zarar ko‘rsatdi. Grafikdagi bu ustun kattalashgan past salbiy cho‘qqini bildiradi. Yaqin oraliqda ham boshqa yirik salbiy ustunlar mavjud.
Eksi kitlar esa boshqacha yo‘l tutmoqda. Ularning foyda va zarar miqdori ancha kichik va muvozanatli. Ular bozorga yangi kelganlarday tez chiqib ketmayapti.
Bu holat tuzatishlar oxirida odatda uchraydi. Yangi kitlar bozorga kech kiradi, ba’zida qarz yoki keng tarqalgan fikrlar ta’sirida. Narx teskari harakat qilganda, birinchi bo‘lib ular bozorni tark etadi.
Bunday chiqish strukturaviy foyda keltiradi. Ya’ni, tokenlar zaif yirik investorlar qo‘lidan mustahkam yoki kichik xaridorlarga o‘tadi. Kelajakda bu guruhdan keladigan sotuv bosimi kamayadi.
Qisqa muddatda bu oqimlar narxni pasaytirishi mumkin. Lekin o‘rta muddatda, bu Bitkoin egalari orasida barqarorlikni oshiradi.
Bozor, vahima ichida chiqib ketgan yirik sotuvchilar tugagach, yanada chidamliroq bo‘ladi.
Haqiqiy foiz stavkalari hali ham Bitkoin narxiga ta’sir qilmoqda
Uchinchi grafikda Bitkoin narxi va ikki yillik AQSh real (inflyatsiyadan keyingi) foiz stavkalari (teskari tarzda) birga ko‘rsatilgan. Real foiz stavkalar — bu haqiqiy (inflyatsiyadan so‘nggi) kredit stavkalari. Ushbu ko‘rsatkichlar 2025 yilda deyarli bir xil harakat qilgan.
Real foiz stavkalari pastlaganda, teskari chiziq yuqoriga ko‘tariladi. Bitkoin ham shunday vaziyatda odatda ko‘tariladi, chunki bozorga ko‘proq pul kiradi. Past real stavkalar xavfli aktivlarni (masalan, Bitkoin) an’anaviy xavfsiz obligatsiyalarga nisbatan jozibador qiladi.
Yozning oxiridan boshlab, real foiz stavkalari yana oshdi. Teskari chiziq pastga harakatlandi, Bitkoin ham unga ergashdi. Bu juda muhim: umumiy makroiqtisodiy shartlar katta ta’sir ko‘rsatmoqda.
“Federal Reserve” (Markaziy bank) foiz pasaytirishi bu muammoni birdaniga hal qilmaydi. Muhimi — bozorlar kreditlarning haqiqiy narxi kelajakda qanday bo‘lishini kutishadi. Agar inflyatsion kutishlar tezroq kamayib, rasmiy foiz stavkalar kamroq pasaysa, real foiz stavkalar yana oshib ketishi mumkin.
Bitkoin uchun, yangi va uzluksiz ko‘tarilish uchun qulayroq real sharoitlar zarur. Obligatsiyalar bozori bunday o‘zgarishni kutib narxga qo‘shmaguncha, Bitkoin bo‘yicha ko‘tarilishlar katta iqtisodiy to‘siqqa duch keladi.
Spot sotuvchilari yana faol harakat qilmoqda
To‘rtinchi jadvalda asosiy birjalardagi 90 kunlik Spot Taker CVD ko‘rsatkichi kuzatiladi. CVD bu indikator bo‘lib, spot bozorida bozor narxidan o’tadigan buyurtmalarning umumiy miqdorini ifodalaydi.
Bu indikator orqali qaysi tomon – faol xaridorlar yoki faol sotuvchilar – ustunlik qilayotganini ko‘rish mumkin.
Pasayish davrida bir necha hafta davomida bozor Taker Sell Dominant — ya’ni sotuvchilar ustunlik qilgan holatda bo‘ldi. Grafikda qizil ustunlar ko‘paydi, ya’ni sotuvchilar spot bozorlarda takliflarni faol ravishda sotishga urindi. Bu narxning asta-sekin pasayib borishi bilan mos keldi.
Endi esa signal o‘zgardi. Indikator Taker Buy Dominant — faol xaridorlar ustuvorligiga o‘tdi va grafikda yana yashil ustunlar paydo bo‘ldi. Spot maydonlarida faollik ko‘rsatayotgan xaridorlar soni sotuvchilarnikidan oshib ketdi.
Bu hali dastlabki, biroq muhim o‘zgarishdir. Ko‘pincha, trendlarning qayta o‘zgarishi huddi shunday mikrostruktura o‘zgarishlaridan boshlanadi.
Avval xaridorlar paydo bo‘ladi, so‘ng narx barqarorlashadi, keyin katta sarmoya oqimi kiradi.
Bitta kunlik ma’lumot yetarli emas. Ammo, yashil holat uzoq muddatda saqlansa, bu haqiqiy talab yana qaytganini ko‘rsatadi. Spot bozorlari qisqa muddatli investorlar va kapitulyatsiyaga uchragan yirik investorlarning taklifini o‘zlashtirayotganini bildiradi. Batafsil ma’lumotni «BeInCrypto» axborot portalidan o‘qishingiz mumkin.
Ushbu omillar Rojdestvo bayrami arafasida Bitkoin narxiga qanday ta’sir qilishi mumkin?
To‘rt jadval umumiy holatda kech bosqichdagi tuzatish jarayoni borayotganini ko‘rsatadi, yangi buqa bozori emas.
Qisqa muddatli egalar va yangi yirik investorlarda yo‘qotishlar katta bo‘lib, ular hali ham narx ko‘tarilganda sotishni davom ettirmoqda. Umumiy ko‘rsatkichlar bo‘yicha real daromad stavkalari xatarli harakatlarni cheklab turibdi.
Shunga qaramay, tiklanish uchun ba’zi asosiy omillar ko‘zga tashlanmoqda. Yangi yirik investorlarning kapitulyatsiyasi natijasida investorlar bazasi tozalanmoqda.
Spot bozorida taker xaridorlarning qaytishi esa, narxning keskin tushishini sekinlashtiradi.
2025 yilgi Rojdestvo bayrami arafasida, «Bitkoin» taxminan $90 000 atrofida ma’lum diapazonda va biroz pasayish tendensiyasida harakatlanmoqda. Bu haqda to‘liq tafsilotlarni «BeInCrypto» axborot portalida o‘qish mumkin.
Agar real daromad stavkalari yuqori saqlansa, narx o‘rtacha yoki yuqori $80 000 oralig‘iga tushib ketishi ham mumkin. Kuchli buqa tendensiyasi uchta muhim signallar birga kuzatilganda paydo bo‘lishi mumkin:
Birinchidan, narx qisqa muddatli egalar uchun hisoblangan qiymatni qaytarib olib, undan yuqorida qolishi kerak. Ikkinchidan, ikki yillik real daromad stavkalari kamayib, moliyaviy sharoitlar yengillashishi zarur.
Uchinchidan, Taker Buy ustuvorligi davom etishi, ya’ni spot bozorida kuchli talab borligini tasdiqlashi kerak.
Ushbu muvozanatga erishilmaguncha, treyderlar makroiqtisodiy ma’lumotlar va qamalib qolgan investorlar ta’sirida o‘zgaruvchan bozorga duch keladilar. Uzoq muddatli investorlar esa bu davrni rejani ishlab chiqish uchun imkoniyat deb qabul qilishlari mumkin, kuchli xavf bilan sarmoya qilishga shoshilmaydi.
