«Efirium» asoschilaridan biri Vitalik Buterin barqaror va kam xavfli markazlashmagan moliyaviy protokollar blokcheyn tarmog’iga iqtisodiy tayanch bo’lib xizmat qilishi mumkinligiga ishonadi. U ularning rolini «Google Search»ning «Google» kompaniyasini uzoq vaqt qo’llab-quvvatlaganiga qiyos qildi.
20-sentabr kuni blog postida Buterin kam xavfli DeFi (markazlashmagan moliyaviy ilovalar)ni to’lovlar, jamg’arma vositalari, sintetik aktivlar va to’liq garovli kreditlar kabi ilovalar sifatida ta’riflab berdi.
Kam xavfli DeFi nima?
Ushbu protokollar, u tushuntirdi, tarmoq va foydalanuvchilar uchun almashtirib bo’lmaydigan qiymat yaratadi. Spekulyativ hosil yetishtirish yoki memkoinlar bilan savdo qilishdan farqli o’laroq, ular «Efirium»ning texnik xususiyatlari va jamoaning uzoq muddatli maqsadlariga mos keladi.
Uning fikricha, ushbu kam xavfli DeFi protokollari hozirda blokcheyn tarmog’i uchun ishonchli asos bo’lib xizmat qilmoqda. Ular «Efirium»ning iqtisodiy barqarorligini ta’minlaydi va boshqa loyihalarni daromad olish majburiyatidan ozod qiladi.
«Efirium» texnik va ijtimoiy qatlamda chuqurroq markazsizlashtirilgan, va men kam xavfli DeFi foydalanish holati ‘yaxshi ishlash’ va ‘yaxshi bo’lish’ o’rtasida ko’p moslik yaratadi, bu reklama uchun mavjud emas, deb aytgan bo’lardim», dedi u.
Buterin dastlab DeFi haqida shubhalanganini tan oldi, chunki uning dastlabki foydalanish holatlari spekulyativ tokenlar, likvidlik mayningi va barqaror bo’lmagan daromadlar atrofida aylanardi.
Muvofiqlik to’siqlari qisman shakllantirgan muhit ishlab chiquvchilarni faqat ozgina mazmun taklif qilganida «xavfsiz» ko’rinadigan mahsulotlarga yo’naltirdi.
Uning fikricha, AQSh Qimmatli qog’ozlar va birjalar komissiyasi, Gary Gensler boshchiligida, ochiq loyihalarni jazolash orqali spekulyativ faoliyatni e’tiborsiz qoldirib, noto’g’ri rag’batlar yaratdi.
«Gary Gensler va boshqalar ochiq-oydin harakat qilganingizda va investorlar uchun aniq kafolatlar berganingizda, sizni ‘qimmatli qog’oz’ deb topish ehtimoli ko’proq bo’lgan muvofiqlik muhitini yaratganliklari uchun jiddiy ayblanishga loyiqdirlar», deb yozdi Buterin.
Bundan tashqari, «Efirium» asoschisi yuqori texnik xavflar ham DeFi’ning dastlabki yillarini shakllantirganini ta’kidladi.
Uning fikricha, koddagi zaifliklar, orakl xatolari, va noma’lum tizimli zaifliklar faqat katta daromad va’da qilgan loyihalar xavfni oqlashi mumkinligini anglatardi.
Natijada, spekulyatsiya va barqaror bo’lmagan rag’batlar manzarani egalladi. Ammo vaqt o’tishi bilan, protokol dizayni yaxshilandi, xavfsizlik mustahkamlandi va xavflar ekotizimning tajribaviy chekkalariga siljidi.
Bu qanday qilib efiriumda yangi innovatsiyalarga olib kelishi mumkin
Ushbu sohada xakerlik va buzilishlar hali ham sodir bo’lishini tan olgan bo’lsa-da, Buterin an’anaviy moliya sohasidagi xavflar hozirda DeFi’dagi xavflarga teng yoki hatto oshib ketganini ta’kidladi.
«Bartaraf etib bo’lmaydigan xavflar hali ham mavjud, lekin bunday xavflar an’anaviy moliya sohasida ham mavjud – va global siyosiy beqarorlikning ortib borayotganligi sababli, dunyo bo’ylab ko’plab odamlar uchun an’anaviy moliya xavflari hozirda DeFi xavflaridan kattaroqdir», dedi Buterin.
Yuqoridagilarni hisobga olgan holda, Buterin kam xavfli DeFi nafaqat «Efirium» iqtisodiyotini mustahkamlashini, balki yangi innovatsiyalarni ham ta’minlashini ta’kidladi.
U obro’ga asoslangan garovsiz kreditlar va xedjing uchun bashorat bozorlaridagi imkoniyatlarni ta’kidladi. Shuningdek, u inflyatsiya indekslariga yoki iste’mol savatiga bog’langan «flatkoinlar»ning kelajakda paydo bo’lishiga ishora qildi.
Biroq, u «Efirium»ning global bozorlarda mavjud bo’lgan daromadlarni oshirib yuboradigan «sehrli formulasi» yo’qligini ta’kidladi.
Buning o’rniga, uning kuchi mavjud iqtisodiy imkoniyatlarga ruxsatsiz kirishni ta’minlashda yotadi, ayniqsa an’anaviy moliya yetarli bo’lmagan joylarda. Ushbu kirish imkoniyati, uning fikricha, DeFi’ni qabul qilishning sharafli va amaliy harakatlantiruvchisi qiladi.
«Kam xavfli DeFi allaqachon «Efirium» iqtisodiyotini qo’llab-quvvatlamoqda, u bugungi kunda ham dunyoni yaxshiroq qilmoqda va u «Efirium»da odamlar qurayotgan ko’plab tajribaviy ilovalar bilan sinergiyaga ega», deb xulosa qildi u.
