Kriptovalyuta bozorlarida Bitkoin bo‘yicha muhim haftaga tayyorgarlik ko‘rilmoqda, chunki «Yaponiya Markaziy banki» davlat moliya tashkiloti 18–19 dekabr kunlari pul-kredit siyosati yig‘ilishini o‘tkazadi. Ko‘pchilik bunga deyarli aniq foiz stavkasining oshirilishini kutmoqda.
Prognozli bozorlarda va yirik iqtisodiy tahlilchilarda ham fikrlar bir joyga to‘planmoqda: Yaponiya foiz stavkasini 25 bazis punktgacha oshirishga tayyor. Bunday qaror nafaqat mamlakat obligatsiya bozoriga, balki butun dunyo bo‘ylab xavfli aktivlarga, ayniqsa Bitkoinga ta’sir qilishi mumkin.
Yaponiyaning markaziy banki foiz stavkasini oshirgani Bitkoinning likvidlikka sezgirligini yana diqqat markaziga olib chiqdi
«Polymarket» markazlashmagan bozor hozirda «Yaponiya Markaziy banki» moliyaviy tashkiloti foiz stavkasini oshirishi ehtimolini 98% deb baholayapti. Atigi 2% ishtirokchilar esa foizlar o‘zgarishsiz qoladi, deb hisoblamoqda.
Kriptovalyuta tahlilchilari orasida umumiy kayfiyat shuki, bu hodisa Bitkoin uchun ijobiy emas. Chunki bu etakchi kriptovalyuta allaqachon $90 000 psixologik darajasidan past narxda sotilmoqda.
Agar foiz stavkasini oshirish haqiqatga aylansa, «Yaponiya Markaziy banki» stavkasi 75 bazis punktgacha chiqadi. Bu deyarli 20 yil ichida qo‘l yetmagan ko‘rsatkich. Jahon mezonlari bilan solishtirganda, bu kichik o‘zgarishdek tuyulsa-da, ahamiyati katta. Chunki Yaponiya uzoq yillar arzon kredit olish manbai bo‘lib kelgan edi.
Bir necha o‘n yillar davomida davlat va moliyaviy tashkilotlar yapon iyenasini juda past stavkalarda qarzga olib, bu mablag‘larni dunyo bo‘ylab aksiyalar, obligatsiyalar va kriptovalyutalarga kiritgan. Bu strategiya «iyena krediti» deb ataladi. Endilikda bu usul xavf ostida qolmoqda.
«O‘n yillar davomida iyena eng ko‘p qarzga olinadigan va boshqa valyutalarga yoki aktivlarga aylantiriladigan valyuta bo‘lib keldi… Ammo iyena kreditidan foydalanish tobora qisqarmoqda, chunki Yaponiyada obligatsiya daromadlari tez o‘smoqda», — deb yozadi tahlilchi Mister Kripto «X» ijtimoiy tarmog‘ida.
Agar yapon obligatsiyalari daromadlari oshishda davom etsa, iyenada olingan kreditlar yopila boshlaydi. Natijada, investorlar qarzlarini to‘lash uchun xavfli aktivlarini sotishga majbur bo‘lishi mumkin.
Bitkoinning Yaponiya markaziy banki (BOJ) bilan bog‘liq tarixiy natijalari ortida likvidlik bo‘yicha xavotirlar kuchaymoqda
Tarixiy vaziyat kripto bozorida xavotirni oshirmoqda. Hozirda Bitkoin narxi $88 956 atrofida, so‘nggi bir sutkada 1,16 foizga pasaygan.
Biroq doimiy narx emas, balki, avvalgi «Yaponiya Markaziy banki» stavka oshirishlaridan keyingi voqealar treyderlar uchun asosiy e’tiborni tashkil etmoqda.
- 2024 yil mart oyida Bitkoin narxi taxminan 23% ga tushgan.
- 2024 yil iyulda esa u 25% ga pasaygan.
- 2025 yil yanvaridagi navbatdagi stavka oshirilishidan so‘ng Bitkoin 30% dan ko‘proq qadrsizlangan.
Bunday tarixiy tajriba fonida bir nechta treyderlar investorlarni haftada bozor tebranishlariga tayyor turishga chaqirmoqda.
«Har safar Yaponiya foiz stavkasini oshirsa, Bitkoin 20-25% ga keskin tushadi. Keyingi haftada ular stavkani 75 punktgacha oshiradi. Agar bu tendensiya davom etsa, 19-dekabr kuni Bitkoin narxi $70 000 dan pastga tushishi mumkin. O‘zingizning investitsiya strategiyangizni shu asosda belgilang», — deb ogohlantirdi tahlilchi 0xNobler «X» ijtimoiy tarmog‘ida.
Shunday qilib, bu hafta tahlilchilar «Yaponiya Markaziy banki» moliya tashkilotini Bitkoin narxi uchun asosiy xavf deb hisoblamoqda. Yaqin orada Bitkoinning $70 000 darajasigacha tushishi ehtimoli ko‘tarilgan.
Boshqa kripto sohasiga oid akkauntlarda ham shunga o‘xshash prognozlar qayta-qayta aytilmoqda. Agar tarix o‘zini takrorlasa, Bitkoin 70 ming dollardan pastga tushishi taxmin qilinmoqda. Bu esa, hozirgi narxdan 20 foizga pasayish degani.
Tizim o‘zgarishi yoki likvidlik zarbasi: Nima uchun savdogarlar Yaponiya markaziy banki va AQSh Federal zaxira tizimi siyosati bo‘yicha turli fikrda?
Biroq, hamma ham foiz stavkasining oshirilishi Bitkoin narxi uchun doimiy pasayishni anglatadi, deb hisoblamaydi. Boshqa yirik tahlilchilar fikricha, «Yaponiya Markaziy banki»ning pul-kredit siyosatini qatʼiylashtirishi va shu bilan birga «AQSh Federal Rezervi» davlat moliya tashkilotining stavka pasaytirishi kripto sohasiga ijobiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
Yirik iqtisodiy tahlilchi Quantum Ascend vaziyatni likvidlik inqirozi emas, balki yangi iqtisodiy davrga o‘tilish deb atadi.
Bu qarashga ko’ra, «Fed» (Markaziy zaxira tizimi) moliyaviy tashkiloti foiz stavkalarini pasaytirishi dollarning aylanishini oshiradi va AQSh dollarini zaiflashtiradi. Shu bilan birga, «BOJ» (Yaponiya markaziy banki) moliyaviy tashkiloti foiz stavkalarini asta-sekin oshirishi yapon yenini mustahkamlaydi, biroq bu global likvidlikni sezilarli darajada kamaytirmaydi.
Natijada, «Quantum Ascend» investitsion kompaniyasi kapitalning xavfli aktivlarga, aynan asimmetrik yuqori foyda olish mumkin bo’lgan sarmoyalarga yo’nalishini ta’kidlaydi. Bu kriptovalyuta uchun “eng qulay davr” hisoblanadi.
Shunga qaramay, yaqin kelajakdagi vaziyat baribir nozikligicha qolmoqda. «The Great Martis» tahlilchi obligatsiya bozorlarida allaqachon «BOJ» moliyaviy tashkilotiga bosim kuchayganini ta’kidlaydi.
«Bu carry trade operatsiyalari bekor qilinishiga va aksiyalarning keskin tushishiga olib kelishi mumkin», — deb ogohlantirdi ushbu tahlilchi X ijtimoiy tarmog’idagi sahifasida.
Tahlilchi, shuningdek, yirik fond indekslarida bosqichma-bosqich yuqori cho‘qqilar paydo bo‘layotgani va dunyo bo‘yicha daromadlarning oshayotgani – bozordagi bosimning kuchayib borayotganini ko‘rsatishini bildiradi.
Bundan tashqari, Bitkoin narxi harakati ham noaniqlikni aks ettirmoqda. Kriptovalyutalar ichida kashshof bo‘lgan Bitkoin narxi dekabr oyida deyarli o‘zgarmadi. Tahlilchilar bunday muddatni yil oxirigacha davom etadigan notekis va barqaror bo‘lmagan davr, deb atashadi.
Aynan, tahlilchi Daan Crypto Trades (Daan Kripto Treyds) X ijtimoiy tarmog’i sahifasida yil oxiridagi bayramlardan oldingi davrda past likvidlik va ishonch yetishmasligini ta’kidlab o‘tadi.
Aksiyalar bozori cho‘qqilarga chiqayotganidan, daromadlar oshib borayotganidan va Bitkoin tarixan Yaponiya sababli yuzaga kelgan likvidlik o‘zgarishlariga sezgir bo‘lganidan kelib chiqib, «BOJ» moliyaviy tashkilotining qarori yilning eng muhim makroiqtisodiy omillaridan biri bo‘lishi kutilmoqda.
Ushbu qaror yana keskin pasayish keltirib chiqara oladimi yoki bozorlar tinchlangandan so‘ng kriptovalyuta yuksalishi uchun poydevor yaratadimi — qisqa muddatda narxlar oshirish emas, balki keyingi haftalarda global likvidlik qanday o‘zgarishiga ko‘proq bog‘liq bo‘ladi.
